Mannen en vrouwen die overuren maken, maken een grotere kans op angsten en depressie. Bij mannen gaat het om een 3,5 procent groter risico, bij vrouwen 4 procent, aldus een Noors onderzoek.
Angsten en depressie
De cijfers komen van de Universiteit van Bergen in Noorwegen. De wetenschappers analyseerden de gegevens van 10.442 mannen en vrouwen uit Hordaland, een regio in het westen van Noorwegen. De ruim tienduizend respondenten, van wie 14,8 procent meer dan 40 uur per week werkte, vulden tussen 1997 en 1999 de vragenlijst HADS in, voluit de 'Hospital Anxiety and Depression Scale'.
Bij mannen die 41 tot 100 uur per week werkten, bleek 12,5 procent aan een 'mogelijke depressie' te lijden, tegenover 9 procent bij mannen die de normale uren werkten. Bij de vrouwen nam het aantal 'mogelijke depressies' toe van 7 bij normale uren naar 11 procent bij overuren. Onder 'normale uren' werd in het onderzoek 35 tot 40 uur per week voor de mannen verstaan, en 32 tot 40 uur bij de vrouwen.
Het verband tussen het aantal overuren en mogelijke depressie of angsten was het sterkst bij mensen die 49 uur of meer per week werkten. Ook lagere inkomens en een minder hoge opleiding verhoogden de kans op angsten of depressie. Een oorzakelijke verklaring voor het verband tussen overuren en depressie gaven de onderzoekers niet. Het kan bijvoorbeeld dat mensen die vatbaarder zijn voor een depressie, ook sneller een job met meer overuren aannemen.
Teveel overuren
Mensen met teveel overuren doen er dus goed aan een analyse te maken waarom ze langer op het werk blijven dan voorzien. Laatwerkers verwijzen vaak en in de eerste plaats naar hun werkgever, de collega's, de hoeveelheid werk of de cultuur van het bedrijf. Maar die mogelijke oorzaken zijn het minst gemakkelijk te veranderen.
Daarom is het aangewezen om eerst de eigen rol te analyseren. Een mogelijkheid is bijvoorbeeld dat het werk ongestructureerd verloopt of regelmatig uitgesteld wordt naar een later tijdstip. Het kan ook dat een job teveel van de intellectuele capaciteiten van de werknemer vergt of dat hij te weinig delegeert.
Als deze eerste stap niet helpt, kunt u een gesprek aanvragen bij de werkgever om uw problemen te evalueren. Om te weten hoeveel overuren per week door de wet toegelaten zijn, gaan laatwerkers best te rade bij hun vakbond. Zij zijn het best op de hoogte van de afspraken in de arbeidsovereenkomst of in de sector.
Bij heel wat jobs is de arbeidsduur niet letterlijk vastgelegd, maar louter bepaald door de tijd die de werknemer nodig heeft om het takenpakket af te werken. Als het werk na 30 uur er al op zit, dan hoeft hij niets te vrezen om al vroeger te stoppen. Omgekeerd moet er al eens op de tanden gebeten worden als de 38 uur overschreden worden.