Als u sportief aangelegd bent, en zeker als u beroepssporter bent, zult u wellicht ooit de coopertest ondergaan om uw VO2 max (maximaal zuurstofverbruik) na te gaan. In dat geval moet u wel enkele voorzorgen nemen.
Sinds de coopertest nu al meer dan dertig jaar geleden werd ontwikkeld, hebben honderden miljoenen mensen overal ter wereld hem afgelegd. De test is doodeenvoudig: de persoon moet gedurende 12 minuten zo snel mogelijk lopen. Vervolgens wordt via een bepaalde formule zijn maximale zuurstofverbruik (Vo2 max) berekend, met een foutenmarge van ongeveer 10 % (*). Deze test is prima geschikt om het vormpeil van een groep sporters na te gaan, maar ook om de vooruitgang van één bepaald individu te registreren. Ander voordeel: dankzij de gigantische databases waarover men beschikt, kunnen de resultaten vergeleken worden met die van personen van hetzelfde geslacht en uit dezelfde leeftijdsgroep. De berekening van de percentielen maakt dan duidelijk hoe men zich verhoudt tot het gemiddelde.
De tekortkomingen van de methode
Het gaat dus om een heel interessante test. Toch verwijten artsen hem vaak dat hij te belastend is voor hart en bloedvaten en dus gezondheidsrisico's inhoudt. En inderdaad: bijna elk jaar doen er zich ongevallen voor die soms fataal aflopen. Maar is dat specifiek voor de coopertest? Niet echt: dergelijke ongevallen zouden zelfs relatief zeldzaam blijven, zeker in verhouding tot de massa personen die hem elk jaar afleggen. Statistisch gezien loop je wellicht evenveel risico bij de andere geschiktheidstests, en zelfs meer algemeen in alle omstandigheden waarin je een zware inspanning levert. Dat de coopertest zoveel kritiek krijgt, komt uiteraard omdat hij de bekendste en meest toegepaste test is. Er is dan ook geen enkele reden om hem af te wijzen. Het komt er alleen op aan enkele voorzorgen te nemen:
- de coopertest is alleen geschikt voor personen die over een minimale conditie beschikken. Onder 29 ml O2/kg.min. is hij niet langer zinvol. Met andere woorden: je moet minstens twaalf minuten kunnen lopen.
- je mag de test niet afleggen in moeilijke omstandigheden, zoals een hoge vochtigheidsgraad en temperatuur, een gladde ondergrond of grote hoogte.
- de proefpersonen moeten goed fysiek en mentaal voorbereid zijn en zich opwarmen vóór de test.
- de proefpersonen moeten in vorm zijn. De coopertest is dus uitgesloten voor wie last heeft van koorts, duizeligheid, oververmoeidheid, een onverklaarbare pijn in de borst, spierstijfheid of gezwollen gewrichten.
- sommige symptomen zijn eveneens het alarmsignaal om onmiddellijk te stoppen: abnormale kortademigheid, pijn in de borst, overmatig zweten, plots bleek worden, blauw verkleurde lippen...