Is uw kind weg van speelgoed dat lawaai maakt of antwoordt als het bepaalde handelingen uitvoert? Wees er dan toch voorzichtig mee, want deze ogenschijnlijk stimulerende voorwerpen zijn voor hun ontwikkeling niet het meest bevorderlijke speelgoed.
Elektronisch speelgoed: minder uitwisseling tussen ouders en kinderen
Een recente Amerikaanse studie heeft onderzoek gedaan naar de impact van elektronisch speelgoed - speelhoed dus dat tegen de kinderen praat, dat muziek of lawaai maakt, licht geeft, enz. Om te achterhalen wat er door het gebruik ervan voor de kinderen veranderde, plaatsten ze in de woningen opnameapparatuur. Daarna gaven ze gezinnen met kinderen tussen 10 en 16 maanden drie partijen speelgoed: elektronisch speelgoed (een tablet voor baby’s, een pratende boerderij, een nep-gsm), traditioneel speelgoed (puzzel, blokken, enz.) en boeken. Vervolgens bestudeerden ze de uitwisseling tussen de ouders en de kinderen terwijl de drie soorten voorwerpen gebruikt werden.
Hun conclusie was formeel: als er gespeeld wordt met elektronisch speelgoed, is er minder verbaal contact tussen de ouders en de kinderen. De kinderen spreken over het algemeen minder, ze nemen minder woorden over van de volwassenen en de gesprekken zijn minder vruchtbaar. Ook de ouders praten minder tegen hun kinderen. De vergelijkende studie laat er geen twijfel over bestaan: het beste voorwerp om de ontwikkeling van taal bij kinderen te stimuleren is het boek. Daarna volgt traditioneel speelgoed en pas op de laatste plaats staat elektronisch speelgoed.
Waarom is de impact van elektronisch speelgoed zo groot?
De studie is niet zonder gebreken: ze volgde maar een heel klein aantal gezinnen die allemaal op elkaar leken. Het valt dus niet na te gaan of de impact voor iedereen dezelfde zou zijn. Maar het onderzoek heeft tocht de verdienste dat het nog maar eens wijst op het belang van verbale interactie tussen ouders en kinderen tijdens het spel. Die gesprekken bevatten belangrijke elementen voor de ontwikkeling van het kind. Praten onder het spelen helpt natuurlijk om beter te leren spreken, maar ook om de regels van sociale interactie te leren, om het rollenspel te spelen, het afwachten van ieders beurt, enz. Tijdens die gesprekken kunnen de ouders ook de vaardigheden van hun kinderen observeren en hun vorderingen en moeilijkheden opsporen.
In een artikel dat samen met de studie verscheen, onderstrepen de auteurs dat speelgoed dat lawaai of licht maakt heel doeltreffend is om de aandacht van kinderen te trekken omdat hun hersenen sterk reageren op die prikkels. Daarom is het belangrijk dat het effect ervan op de ontwikkeling van de hersenen bestudeerd wordt: kinderen gaan vaak helemaal op in hun speelgoed zonder dat ze er daarom altijd veel voordeel uit halen.
Sosa, A.V., JAMA Pediatr. Published online December 23, 2015. doi:10.1001/jamapediatrics.2015.3753.
Radesky, J. et al., JAMA Pediatr. Published online December 23, 2015. doi:10.1001/jamapediatrics.2015.3877