De voorbije twintig jaar is de marathon veel populairder geworden. Maar deze 42 kilometer lange wedstrijd vraagt een groot uithoudingsvermogen. Traditioneel wordt aan atleten van alle niveaus aangeraden tijdens hun wedstrijd zeer veel te drinken, om niet in de problemen te komen door de hitte. Blijkbaar zou dat echter een foute gewoonte zijn. Een overdreven vochtinname zou namelijk het risico op hyponatremie verhogen, wat tot een fatale afloop kan leiden
Hyponatremie wijst op een daling van het natriumgehalte in het bloed. Het is een teken van hyperhydratatie en kan spijsverteringsstoornissen veroorzaken (misselijkheid, braken), maar ook en vooral neurologische problemen, gaande van een gewone verwardheid tot coma.We weten niet hoe vaak hyponatremie bij marathonlopers voorkomt, maar er zijn al verschillende sterfgevallen gerapporteerd, zoals dat van een 28-jarige loopster die na de marathon van Boston van 2002 in elkaar zakte.Het is precies tijdens die marathon dat een grootschalige studie werd uitgevoerd waar bijna 500 renners van allerlei niveaus aan deelnamen, die een representatieve steekproef vormden van de huidige marathonlopers. Ze werden twee dagen voor de wedstrijd op de inschrijvingsplaats van de marathon gerekruteerd. De vrijwilligers vulden een vragenlijst in over hun medische voorgeschiedenis, hun voorbereidingsmethode en de vochtinnamestrategieën die ze tijdens de wedstrijd wilden gebruiken. Bij hun aankomst werd bij de renners bloed geprikt en moesten ze in detail beschrijven hoeveel vocht en welke dranken ze tijdens de wedstrijd hadden ingenomen. De resultaten tonen aan dat hyponatremie vaker voorkomt dan je zou verwachten: 13 % van de renners vertoonde er tekenen van. Als we die resultaten extrapoleren, vertoonden naar schatting 1.900 van de 15.000 marathonlopers die in Boston over de eindmeet kwamen, een zekere graad van hyponatremie. 90 renners kampten met ernstige hyponatremie.
Wat zijn de risicofactoren?
De belangrijkste risicofactor is een netto gewichtstoename tijdens de wedstrijd. Die toename is recht evenredig met een overdreven vochtinname. Een tweede factor is een wedstrijd die langer dan vier uur duurt. Zo verdubbelt een gewichtstoename van één kg het risico op hyponatremie en neemt elk halfuur dat de wedstrijd langer duurt, het risico toe met een factor 1,6.Het soort drank heeft dan weer geen belang, of het nu om water gaat of om sportdrankjes die rijk zijn aan elektrolyten. Enkel de hoeveelheid drank speelt een rol.Het risico is ook niet hoger bij vrouwen, zoals andere studies hadden gesuggereerd. We kunnen besluiten dat renners die zo veel drinken dat hun gewicht tijdens de wedstrijd toeneemt, het hoogste risico lopen op hyponatremie. Dit risico kan dus gewoon worden voorkomen door tijdens en net na de wedstrijd niet te veel te drinken. Het is moeilijk een aanbeveling te formuleren die in alle gevallen en voor alle renners van toepassing is. Volgens de auteurs van de studie zou een halve liter water na de wedstrijd volstaan om het normale hydratieniveau te herstellen.
Schrijf u gratis in op de newsletter van e-gezondheid !