Melk is het eerste voedsel dat de baby krijgt en tijdens zijn eerste levensweken heeft de baby veel voeding nodig om de enorme behoeften van het lichaam te dekken. Moedermelk is van nature aangepast aan die behoeften: de moedermelk is samengesteld in functie van de bijzondere behoeften van de eerste levensdagen van de baby en de immaturiteit (het nog niet normaal functioneren) van het spijsverteringsstelsel. Maar borstvoeding is niet steeds mogelijk en niet alle vrouwen wensen borstvoeding te geven. Borstvoeding moet steeds een persoonlijke keuze zijn die moet worden gemaakt met kennis van zaken en mag niet worden ingegeven door schuldgevoelens.
De melkproductie staat onder hormonale controle
De melkproductie wordt uitgelokt door het hormoon prolactine dat door de hypofyse (kleine klier onderaan de hersenen) wordt afgescheiden. Prolactine stimuleert de melkproductie door de borstklieren. Prolactine werkt daarbij samen met andere hormonen die worden afgescheiden door de placenta (of moederkoek, het orgaan dat zorgt voor de uitwisselingen tussen de moeder en de foetus), de eierstokken (of ovaria) en de bijnieren (klieren gelegen boven de nieren). Deze hormonale “cocktail” zorgt voor de melkproductie. De hypofyse produceert ook ocytocine, een hormoon dat spiercontracties veroorzaakt en zo de melk van de alveoli van de borstklier in de melkkanaaltjes stuwt. De borstvoeding wordt onderhouden door het kind dat zuigt. Door het zuigen wordt druk uitgeoefend op de tepel, waardoor de alveoli die de melk bevatten, worden leeggezogen en zich dan opnieuw vullen. Vanuit de tepel vertrekken zenuwprikkels naar de hersenen en vervolgens naar de hypofyse, die in reactie daarop meer of minder prolactine en ocytocine produceert.
Moedermelk biedt ontegensprekelijk voordelen
Industrieel bereide poedermelk benadert sterk de samenstelling van moedermelk, maar deze laatste biedt toch enkele grote voordelen:
- moedermelk heeft een optimale scheikundige samenstelling wat koolhydraten, vetten en eiwitten betreft. De samenstelling van de moedermelk varieert tijdens de periode van borstvoeding. De eerste dagen betreft het colostrum, een zeer eiwitrijke vloeistof. De samenstelling van moedermelk varieert ook tijdens het zuigen: de hoeveelheid vetten stijgt op het einde van de borstvoeding;
- moedermelk biedt bescherming tegen infecties. Het colostrum bevat immunoglobulines, antistoffen van de moeder die bescherming bieden tegen bepaalde infectieziekten; de moeder draagt via de melk haar eigen immuniteit over op de baby;
- en vooral borstvoeding zorgt voor een zeer nauw contact tussen moeder en kind, wat beiden een ongeëvenaard genoegen bezorgt.
Dr. S. Coulomb M. Thirion. L'allaitement - De la naissance au sevrage (nouvelle édition). Albin Michel. R. Babel. Pour un allaitement réussi. Masson. M.D. Linder. L'allaitement de mon enfant. Hachette pratique.