Vitamine B1 wordt vaak voorgeschreven in kuren van alcoholontwenning.
Die vitamines zijn nodig om het syndroom van Korsakov te voorkomen.
Deze exotische naam staat voor een ziekte die wordt veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik. Die overdaad richt ernstige schade aan aan het centrale zenuwstelsel en het geheugen.
Syndroom van Korsakoff
Ruim 5% van de Belgen drinkt dagelijks teveel alcohol.
Eén van de negatieve gevolgen van overmatig alcoholgebruik is een tekort aan verschillende vitamines B.
Oorzaak daarvan is onder andere
- een beperkte inname van de vitamines door een slechte voeding - veel alcoholici eten weinig en ongezond;
- een beschadiging van de lever;
- de lever heeft vitamine B nodig om alcohol te kunnen opnemen. Bij overdadig alcoholgebruik neemt het lichaam niet alleen minder vitamine B op, maar stijgt ook de behoefte aan vitamine B.
Van de groep van vitamines B is vooral vitamine B1 (thiamine) belangrijk. Thiamine helpt glucose om te zetten in energie voor de hersenen, met name voor de hypothalamus. De hypothalamus controleert het autonome zenuwstelsel en regelt zo de lichaamstemperatuur, groei en eetlust, net als bepaalde emoties en geheugenfuncties.
Encephalopathie van Wernicke
Op lange termijn (twintig tot dertig jaar) kan overdadig alcoholgebruik leiden tot een tekort aan thiamine (vitamine B1) en het syndroom van Wernicke. Bij de encephalopathie van Wernicke is het centrale zenuwstelsel aangetast: de patiënt is volledig in de war en vertoont ongecoördineerde bewegingen. Hij kan nauwelijks lopen.
In de meest acute fase kan de patiënt zelfs in coma geraken. Wanneer hij geen vitamine B toegediend krijgt, gaat hij dood.
De stoornissen kunnen bijna van de ene dag op de andere optreden.
Het Korsakoffsyndroom
Wanneer er later ernstige geheugenstoornissen bijkomen, spreekt men van het Korsakoffsyndroom, een complicatie van de encefalopathie van Wernicke.
Typisch zijn oriëntatiestoornissen in tijd, persoon en plaats. Patiënten verzinnen vaak ook feiten en gebeurtenissen om gaten in het geheugen op te vullen, de zogenaamde confabulaties.
Het syndroom ontstaat meestal op een leeftijd van 45 tot 65 jaar. De meeste patiënten zijn al zo'n 20 to 30 jaar stevige drinkers.
Behandelingen voor het Korsakoffsyndroom
De behandeling van het Korsakoffsyndroom begint bij het volledige stoppen van het alcoholgebruik, en een verbeterde voeding.
Samen met het toedienen van thiamine geeft dat vaak al een aanzienlijke verbetering van de meest bedreigende symptomen. Soms wordt vitamine B1 rechtstreeks geïnjecteerd in het lichaam. Toch zorgt het Korsakoffsyndroom in de meest ernstige gevallen voor blijvende hersenschade.
Larousse Médical