Tandkronen versterken een beschadigde tand waarvan het overblijvende deel niet stevig genoeg meer is om een traditionele vulling (amalgaam en/of composiet) vast te houden.
Ze zijn de laatste stap in de reconstructie van een gedeeltelijk ontbrekende tand en worden op een implantaat vastgemaakt. De kronen kunnen volledig uit metaallegeringen zijn (metalen kroon) of bedekt zijn met een cosmetisch materiaal (kroon uit metaalkeramiek).
Maken van een metaalkroon
1. Afslijpen van de tand waar de kroon op komt
Het overblijvende deel van de tand wordt door de tandarts afgeslepen in een vaste vorm. Zo kan de kroon erop worden bevestigd. De kroon bedekt de tand wel volledig.
De afgeslepen tand wordt de stomp genoemd.
Aan het einde van de raadpleging zet de tandarts op de stomp een voorlopige tandkroon in wit hars.
2. Afdruk van de geslepen tand
De tandarts maakt dan een afdruk van de volledige tandboog waarin de stomp van de tand zich bevindt. Hij krijgt zo het negatief van de tandboog en dus ook van de tand waar de kroon op komt.
Daarna maakt hij een afdruk van de andere tandboog.
Tot slot plaatst hij tussen de beide tandbogen van de patiënt een soepel zogenaamd herpositioneringmateriaal dat in enkele minuten hard wordt. Zo ziet hij hoe de bovenste en onderste boog in elkaar grijpen.
3. Maken van de mallen van beide tandbogen
Een tandtechnicus vult beide afdrukken in het lab met gips. Hij krijgt zo twee gipsen mallen, telkens het positief van beide tandbogen.
4. Maken van de kroon
De tandtechnicus maakt op de gipsen stomp dan de nieuwe kroon. Dat gebeurt laag na laag en met een speciale was. Daarvan maakt hij dan een mal om de kroon te maken. In de mal wordt de metaallegering gegoten die na het verharden de metalen kroon oplevert.
5. Afwerken van de kroon
De ruwe, gegoten kroon wordt gepolijst. De tandtechnicus plaatst hem dan in de gipsen mal en kijkt of hij mooi op de stomp past.
6. Plaatsen van de kroon
De tandarts plaatst de tandkroon op de stomp en kijk of hij past. Dan wordt de kroon definitief aan de tand vastgelijmd met een biocompatibel bevestigingscement.
Maken van een kroon uit metaalkeramiek
Een kroon uit metaalkeramiek bestaat binnenin uit een metaallegering en wordt aan de buitenkant afgewerkt met een cosmetisch materiaal, de keramiek.
De eerste drie stappen in de vervaardiging van een kroon uit metaalkeramiek zijn dezelfde als die van een metalen kroon (zie hierboven). Daarna volgen deze stappen:
4. Maken van de metalen binnenstructuur
Op de gipsen stomp maakt de tandtechnicus de binnenstructuur van de nieuwe kroon. Dat gebeurt laag na laag en met een speciale was. Daarvan maakt hij dan een mal om de kroon te maken. In de mal wordt de metaallegering gegoten die na het verharden de metalen binnenstructuur van de nieuwe tandkroon oplevert.
5. Afwerken van de binnenstructuur
De ruwe, gegoten binnenstructuur wordt gepolijst. De tandtechnicus plaatst ze dan in de gipsen mal en kijkt of ze mooi op de stomp past.
6. Passen van de binnenstructuur
De tandarts plaatst de binnenstructuur op de stomp en kijk of die past. Als dat het geval is, kiest hij aan de hand van een soort kleurenpalet de kleur die het best bij de andere tanden past. Dat wordt de kleur van de nieuwe tand.
7. Maken van de keramiek
De tandtechnicus legt de binnenstructuur in zuurbaden zodat de keramiek er zich op mechanische wijze aan zal hechten.
Op basis van de door de tandarts geleverde informatie voegt hij laag na laag de keramiek toe.
De chemische adhesie van de keramiek gebeurt in opeenvolgende fases in een sterk verhitte oven (na elke aangebrachte laag).
Het resultaat is de nog ongepolijste keramische kroon in zijn ruwe toestand, de zogenaamde biscuit.
8. Passen van de biscuit
De tandarts plaatst de biscuit op de stomp om te zien of die past (vorm, hoogte, kleur).
9. Afwerken van de kroon uit metaalkeramiek
De tandtechnicus corrigeert in het lab de eventuele door de tandarts gesignaleerde onvolmaaktheden en polijst de kroon.
10. Plaatsen van de kroon
De tandarts plaatst de tandkroon op de stomp en kijk of hij past. Daarna wordt de kroon definitief aan de tand vastgelijmd met een biocompatibel bevestigingscement.