Dat cafeïne in koffie, thee en kolanoten zit, is bekend. Maar ook heel wat andere planten en zaden bevatten cafeïne.
Cafeïne
Cafeïne zit in heel wat planten en wordt al sinds jaar en dag gebruikt om vermoeidheid te verjagen. Cafeïne bevat namelijk opwekkende eigenschappen. Het stimuleert
- de hersenen,
- het hartritme,
- de urineproductie, en
- de darmtransit.
Bronnen van cafeïne
Koffie
De koffieplant is afkomstig van Ethiopië. De bekendste koffieplanten zijn de Coffea arabica en de Coffea robusta. Samen vertegenwoordigen ze nagenoeg het totale wereldverbruik. De plant wordt natuurlijk geteeld voor de cafeïne, maar ook voor het chlorogeenzuur, een stof die wordt gebruikt bij de productie van vermagerende voedingssupplementen. Deze eigenschappen zijn wel nog niet bewezen.
Maar terug naar de cafeïne. Uit recente studies blijkt dat regelmatig cafeïne gebruiken het risico op diabetes en de ziekte van Parkinson zou verminderen.
Thee
Groene, zwarte of oblong thee zijn allemaal afkomstig van dezelfde plant. Het verschil zit hem in de duur van de oxidatie (of gisting) van de bladeren. Alle theesoorten bevatten cafeïne. Omdat cafeïne snel oplost, is het helemaal niet moeilijk om cafeïnevrije thee te maken. Laat de thee 30 seconden trekken in een beetje heet water en gooi deze eerste getrokken thee weg. Als u de thee daarna opnieuw laat trekken, zal er nog maar heel weinig cafeïne in zitten.
Cacao
Cacaobonen - waaruit cacao wordt gehaald - bevatten cafeïne. Chocolade, oploscacao en muëslirepen met chocolade bevatten dus cafeïne. Het cafeïnegehalte hangt af van hoe hoog de concentratie aan cacao in het eindproduct is. De cafeïne in cacao zorgt voor het stimulerend effect ervan. Dat effect wordt nog versterkt door andere opwekkende stoffen in cacao zoals fenylethylamine, theobromine, maar ook magnesium, kalium, fosfor en ijzer. Om die reden wordt chocolade verondersteld een opwekkend effect te hebben bij vermoeidheid.
Kolanoten
De kolanoot is de traditionele bron van cafeïne in de Afrikaanse landen. De noten worden gekauwd en gebruikt als middel om vermoeidheid te verdrijven. Er zit iets meer cafeïne in dan in koffie. De kolanoot wordt tegenwoordig niet meer gebruikt voor de productie van de bekende frisdrank op basis van cola.
Yerba maté
Yerba maté of maté is een drank (infusie van de bladeren in kokend water of in kokende melk) die traditioneel wordt gebruikt om zijn stimulerende eigenschappen in sommige Zuid-Amerikaanse landen zoal Zuid-Argentinië, Chili, Paraguay en Uruguay. Het cafeïnegehalte ligt ergens tussen dat van koffie en thee. Maté wordt in grote hoeveelheden gedronken (tot 30g bladeren per dag). Maar bij overmatig gebruik kan hij keel- en slokdarmkanker veroorzaken. Maté is daar niet rechtstreeks voor verantwoordelijk. Het zijn de kleine brandwondjes die deze scherpe drank kan veroorzaken als die rechtstreeks in de keel komt, want maté wordt met een rietje gedronken.
Guarana
De zaden van de guarana komen van een plant die in het Amazonegebied groeit. Ze bevatten meer cafeïne dan koffie. Guarana wordt vandaag gebruikt in voedingssupplementen die vermoeidheid tegengaan en in bepaalde frisdranken.