Sommige studies hebben een verband gesuggereerd tussen lupus en geslachtshormonen. Vandaar dat artsen geen contraceptiepil voorschrijven aan vrouwen met stabiele lupus erythematosus disseminatus (LED). Uit nieuwe studies blijkt echter dat oestrogenen lupusopstoten niet verergeren.
Lupus is een zeldzame auto-immuunziekte die vooral vrouwen treft (9 vrouwen tegen 1 man) en verloopt in opstoten. Typisch voor deze aandoening is dat ze alle organen kan aantasten (nieren, hart, zenuwstelsel, ademhalingsstelsel, ogen, huid, bloedcellen, ) en dus voor de nodige complicaties kan zorgen. Behalve dan bij de typische dermatologische vormen, waarbij rode uitslag ontstaat op neus, jukbeenderen en voorhoofd (als een wolfsmasker, vandaar de benaming "lupus" (wolf in het Latijn)). De ziekte gaat bijna altijd ook gepaard met gewrichtspijn. Duur en ernst zijn uiterst variabel. Er zijn "sluipende" vormen van lupus die slechts een eenvoudige follow-up vereisen, en symptomatische vormen, die min of meer intens of langdurig behandeld moeten worden. Zwangerschap verergert de ziekte. Vandaar dat vrouwen met lupus systematisch doeltreffende contraceptie moeten gebruiken. Maar niet zomaar om het even welke. Sommige studies van meer dan tien jaar geleden wijzen immers op een sterk terugvalpercentage (43 % over één jaar) bij vrouwen die oestroprogestatieve contraceptie nemen. Dit ongewenste effect zou te wijten zijn aan oestrogenen. Vandaar dat artsen dergelijke patiëntes geen pillen voorschrijven op basis van oestrogenen, maar alleen met progestativa. Vandaag laait het debat weer op na de publicatie van twee nieuwe studies die bewijzen dat orale contraceptie de ziekte absoluut niet verergert. De eerste studie volgde gedurende twaalf maanden 183 vrouwen (waarvan 76 % een inactieve vorm van lupus erythematosus disseminatus had en 24 % een actieve vorm). De ene helft kreeg een contraceptiepil, de andere helft een placebo. Na een jaar kreeg 7,7 % van de vrouwen in de "pilgroep" en 7,6 % in de placebogroep lupusopstoten. Er bleek dus geen enkel verschil tussen beide groepen. En ook de intensiteit van de opstoten was precies dezelfde. In de tweede studie kregen de 162 vrijwilligers óf oestroprogestatieve contraceptie, óf alleen een progestativum, óf een IUD (spiraaltje). Ook hier bleek het opstootpercentage in de drie groepen vrijwel identiek (tussen 5 en 6,4 %). De ziekte blijft dus stabiel bij vrouwen die de pil nemen, ook al bevat die oestrogenen. Dat contraceptie de opstoten zou verergeren, blijkt dus een misvatting. Toch moet de rol van contraceptie bij vrouwen met een ernstige vorm van lupus nog verder onderzocht worden, aldus de auteurs.
