Familiegeheimen komen wellicht in elke familie voor. Maar het zijn en blijven geheimen, met andere woorden: ze blijven taboe tot de dag waarop ze "sluipend hun werk hebben gedaan" en eindelijk onthuld kunnen worden
- Een familiegeheim is een geheim waar je niet voor kiest...
- Zoals het spreekwoord zegt: 'In het huis van de gehangene spreekt men niet over de strop'
- Het geheim doet in stilte zijn werk...
- De paradox van het geheim is dat er hoe dan ook over gesproken wordt
- 'Familiegeheimen staan niet de waarheid in de weg, maar de communicatie'
Peter wordt opgevoed door een vader en moeder van wie hij dacht dat het zijn ouders waren. Tot hij op zijn 15de verneemt dat hij geadopteerd is. Anne heeft nooit geweten wie haar vader is. Telkens als ze dat probeert te achterhalen bij haar familie, zwijgen ze als vermoordt, waarna bij haar de twijfel toeslaat. We verwijzen in dit verband naar de beginscène uit "Festen" de film van Thomas Vinterberg. Helge organiseert naar aanleiding van zijn zestigste verjaardag een familiebijeenkomst. De sfeer is uitgelaten en de champagne vloeit rijkelijk. Tot Christian, zijn oudste zoon, een toespraak houdt. "Ik zou hier de eerste toast willen uitbrengen. Dat is tenslotte mijn plicht als oudste zoon. [...] Ik hou hier een soort "toespraak van de waarheid". Ik heb hem de titel meegegeven: "Wanneer papa een bad nam." [...] Ik weet niet of u het zich nog herinnert, maar papa was een echte netheidsmaniak. Hij nam Linda en mezelf mee naar zijn kantoor. [ ] Hij trok zijn hemd en zijn broek uit, en wij moesten hetzelfde doen. Hij legde ons op de groene bank, die nadien afgedankt is, en verkrachtte ons. Ja, hij heeft zijn dierbare kinderen verschillende keren seksueel misbruikt. ( )." Deze vreselijke scène illustreert perfect de wortels van een familiegeheim, een geheim dat iedereen kent maar dat ook iedereen verzwijgt, om het evenwicht binnen de familie te bewaren. Tegelijk lijdt iedereen er in stilte onder. Zo vernemen we tijdens het feestmaal dat Linda, één van zijn zussen, zelfmoord heeft gepleegd: ze stierf nog liever dan te spreken.
Een familiegeheim is een geheim waar je niet voor kiest...
Anne en Peter zijn, net zoals zovele anderen, het slachtoffer van een familiegeheim. De enen hebben weet van een bepaalde gebeurtenis in de familie, de anderen niet. Zij die weten, moeten het geheim zo goed mogelijk bewaren, bewust of onbewust. Een geheim bewaren is weliswaar belangrijk om je intimiteit te bewaren en een onderscheid te maken tussen je sociaal leven en je privé-leven. Een familiegeheim is echter een geheim dat je niet kiest, wél een geheim waar je het slachtoffer van bent. Een taboe waarvan je niet noodzakelijk de inhoud kent, maar waarvan je onbewust weet dat je het moet blijven verzwijgen. Zo weet Marianne, de zus van Anne, wie de vader van haar zus is, maar ze is gebonden door de geheimhoudingsplicht en vindt dat ze het niet mag verklappen. Dus zwijgt ze.
Zoals het spreekwoord zegt: 'In het huis van de gehangene spreekt men niet over de strop'
Volgens Francois Vigouroux, psycholoog en auteur van de roman "Le secret de famille", wordt een geheim niet bewaard per toeval of uit vergetelheid: het heeft als doel "een ongeluk of een fout te maskeren". Wat moeten familiegeheimen dan zoal verbergen? "Er zijn de kleine geheimen die allerlei onregelmatigheden verbergen, bedrog, "mesalliances" of onzedig gedrag ( .). Of zelfmoord, waanzin, ziekten waar een taboe op rust, verdachte sterfgevallen ( .). En dan is er ook het hele gamma misdaden en veroordelingen, niet-erkende faillissementen en oplichterij ( .), professionele mislukkingen, werkloosheid", aldus Francois Vigouroux, die gesprekken voerde met personen die het "slachtoffer" werden van een familiegeheim. Zo verborgen mannen in de jaren 90 hun werkloosheid of tegenspoed voor hun kinderen, want presteren en maatschappelijk aanzien waren toen dé norm. De auteur drukt het poëtischer uit als volgt: "Het geheim zijn de onderaardse gangen van het familiebouwwerk, de onderhuidse passies die binnen families sluimeren."