Wij brengen een derde van ons leven al slapend door. Het is dan ook belangrijk om een inzicht te hebben in de slaap en om te weten wat de verschillende slaapfasen zijn en hoe de leeftijd de slaap kan veranderen.
De verschillende slaapfasen
Een slaapcyclus is samengesteld uit vier fasen en drie verschillende types van slaap: de lichte slaap (stadium 1 en 2), de diepe slaap en paradoxaal (stadium 3 en 4).
Het inslapen is een intermediair stadium tussen wakker zijn en slapen dat enkele minuten duurt. Dat is stadium 1. In dit stadium wordt men bij het minste geluid wakker en heeft men niet de indruk geslapen te hebben en amper ingedommeld te zijn. Na deze fase vertraagt de activiteit van de hersenen beetje bij beetje en de slaap stelt zich in. Dat is stadium 2 waarin men echt aan het slapen is. Wanneer men gewekt wordt is men er zich van bewust dat men geslapen heeft. Een tiental minuten later begint de diepe slaap en wordt het moeilijk om de slaper te wekken omdat de hersenen meer en meer ongevoelig worden voor uitwendige stimuli.
Vervolgens gaat de diepe slaap over in een nieuwe fase die lichter is en die gevolgd wordt door de paradoxale slaap (na ongeveer anderhalf uur slaap). Tijdens de paradoxale slaap is de slaper zeer moeilijk wakker te maken, zijn spiertonus verdwijnt terwijl zijn hersenen nog actief zijn in stadium 1 en de typische oogbewegingen zich voordoen. Het is ook de fase van de dromen.
Tijdens een nacht herhaalt deze slaapcyclus zich meerdere malen (3 tot 5 opeenvolgende cyclussen) tijdens de welke de slaper meerdere malen zeer kort wakker wordt zonder dat hij er zich bewust van is.
Tot wat dient de slaap?
Onderzoek naar slaaptekort tonen aan dat slaap onmisbaar is voor het leervermogen (ontwikkeling van de hersenen), de groei, het geheugen, het aanpassingsvermogen, het tot rust komen (verdelen van de energie) en de synchronisatie van de inwendige biologische klok.
Al deze redenen zijn voldoende om genoeg te slapen op elke leeftijd. Gemiddeld heeft een volwassene 7.30 uur tot 8 uur slaap nodig per dag. Kleine slapers hebben echter slechts nood aan 6 uur terwijl grote slapers nood hebben aan 9 tot 10 uur slaap.
Men kan stellen dat de ideale individuele slaaptijd de tijd is die nodig om zich fit te voelen met een goede fysieke en mentale conditie.