15 tot 25% van de mensen worden zwaarmoedig als de dagen tijdens de donkere wintermaanden korter worden.
We hebben minder energie en verliezen ons goed humeur en hebben de neiging meer te slapen en meer te eten. Voor 4 tot 6% van de mensen komt deze zwaarmoedigheid elk jaar in dezelfde periode terug (van september/oktober tot april/mei) en gaat die in de zomer helemaal weg; in dat geval is er sprake van een echte seizoengebonden depressie.
Antidepressiva en luminotherapie
Een seizoengebonden depressie wordt veroorzaakt door een gebrek aan licht en de behandeling bestaat uit antidepressiva en luminotherapie.
Luminotherapie (ook wel fototherapie genoemd) zorgt ervoor dat de patiënt via een lamp die speciaal voor dit doel werd ontworpen, wordt blootgesteld aan een licht met een intensiteit van minstens 5.000 lux.
Met deze techniek kan bij bepaalde depressieve patiënten 60 tot 80% van de symptomen worden weggewerkt.
Hoe kunnen de anderen geholpen worden? Dat was de vraag die een team Amerikaanse psychologen vooropstelde toen ze de effecten van cognitieve gedragstherapie (CBT) op een kleine groep van 61 personen met seizoengebonden depressie testten.
Cognitieve gedragstherapie: genezen door te praten
CBT is een vorm van psychotherapie door praten die ook al in de behandeling van klassieke depressie wordt gebruikt. In het kader van een studie van 2005 over seizoengebonden depressie verdeelden de onderzoekers hun patiënten in vier groepen.
- De eerste groep bestond uit 15 personen die twee keer per week een CBT van anderhalf uur kregen. Tijdens deze CBT werden ze met name aangespoord om leuke dingen te plannen, negatieve gedachten te bannen en hun gedrag in de winter te veranderen,
- de tweede groep (ook 15 personen) combineerde CBT met luminotherapie,
- de derde groep (16 personen) werd enkel met luminotherapie behandeld en,
- de vierde en laatste groep werd (gedurende 6 weken) gewoon op een wachtlijst voor luminotherapie geplaatst.
Alle patiënten werden tijdens de winter behandeld.
Op het einde van de verschillende behandelingen stelden de psychologen vast dat CBT alleen of in combinatie met luminotherapie efficiënt bleek te zijn in de behandeling van seizoengebonden depressie.
80% van de personen (m.a.w. 12 patiënten) die de twee behandelingen tegelijk hadden gekregen, kenden een gunstige ontwikkeling.
Rohan, K. " A randomized controlled trial of cognitive-behavioral therapy, light therapy, and their combination for seasonal affective disorder ". News release, University of Vermont, octobre 2005; Winter depression recurrence one year after cognitive-behavioral therapy, light therapy, or combination treatment. Rohan KJ, Roecklein KA, Lacy TJ, Vacek PM. Department of Psychology, University of Vermont, 2009.
