Kleine schildpadjes van maar enkele centimeters groot lijken het perfecte huisdier voor kinderen: ze zijn schattig, stil en stellen niet veel eisen. Maar wees wel heel voorzichtig voor salmonella!

Schildpadden en salmonella: twee handen op één buik
Zoals veel reptielen zijn schildpadden een broeinest van salmonella en die bacteriën kunnen salmonellose veroorzaken. Iedereen die ermee in contact komt, loopt dan ook kans op infecties. Als de schildpadden groot zijn en in de tuin leven, is dat risico eerder klein. Maar met die minischilpadjes van maar enkele centimeters groot die binnenshuis in een aquarium wonen, moet u heel voorzichtig zijn.
U kunt namelijk niet alleen door ze aan te raken in contact komen met hun bacteriën. Ook als u hun aquarium schoonmaakt of plaatsen aanraakt waarop ze hebben gelopen, kunt u met salmonella besmet raken en ziek worden. Ter herinnering: een infectie door salmonella veroorzaakt meestal diarree en braken, maar in sommige gevallen kan zo’n infectie iemand ook fataal worden. Voor België bestaan er geen precieze cijfers, maar bij onze Franse buren - 3 % van de gezinnen heeft er reptielen in huis, een groot deel daarvan zijn schildpadden - zijn er volgens een studie uit 2014 de afgelopen twintig jaar drie doden gevallen door huisdierreptielen (twee door salmonellose en één door meningitis).
Schildpadden zijn niet de enige oorzaak
Schildpadden worden vaak als huisdier gehouden in gezinnen, inclusief gezinnen met kleine kinderen, en vormen daardoor een risico. Maar eigenlijk komt het probleem van salmonella bij alle reptielen voor, ook bij hagedissen, leguanen en dergelijke! In de Verenigde Staten zijn elk jaar honderdduizenden gevallen van salmonellose te wijten aan huisdierreptielen. Daarom heeft de overheid er het bezit van schildpadden als gezelschapsdier verboden. De schildpadden zijn nu alleen nog te krijgen voor decoratieve of pedagogische doeleinden, wat niet belet dat veel gezinnen de dieren illegaal in huis hebben. Bij ons in België is het bezit van schildpadden als huisdier nog altijd wettelijk toegestaan. Maar wie een schildpad in huis haalt, moet zich goed bewust zijn van de risico’s. Volgens dezelfde Franse studie uit 2014 is dat lang niet altijd het geval: minder dan één op de tien gezinnen die een schildpad in huis hebben, beseft welke risico’s daaraan verbonden zijn.
Het is dus belangrijk dat het samenleven met deze kleine diertjes - die, toegegeven, hun charme hebben - zonder gevaar verloopt. Volgens een Amerikaanse studie lopen namelijk net de gezinnen waar men zich niet van het risico van salmonellose bewust is het grootste risico om de ziekte op te lopen. Daarom enkele tips die u moet onthouden als u ooit schildpadden wilt houden:
- Haal nooit schildpadden in huis als er het gezin mensen zijn met een verminderde weerstand: kinderen onder de vijf jaar, bejaarden of mensen met een immuunziekte. Richt u bij twijfel tot uw huisarts.
- Laat iedereen zijn handen wassen na contact met de schildpadden, hun aquarium of de plaatsen waar de schildpadden gelopen hebben.
- Maak zorgvuldig alle oppervlakten en plaatsen schoon waar de schildpadden verblijven, en was daarna ook zorgvuldig uw handen.
Bron: Harris, J.R. et al., Pediatrics 2009;124:1388-1394. Pediatrics, 23 december 2015.