De inbreng van een psycholoog bij ziektes, en vooral dan bij kanker, kan heel divers zijn. Een universitaire opleiding psycho-oncologie moet professionele hulpverleners voortaan inwijden in de specifieke begeleiding van kankerpatiënten.

De rol van de psycholoog in de begeleiding van kanker
De confrontatie met kanker is nooit makkelijk, lichamelijk en ook mentaal niet. Daarom zijn er tegenwoordig op alle oncologische diensten psychologen aanwezig. Zij bieden de patiënt en zijn omgeving steun. Anders dan vaak wordt gedacht, beperkt de functie van de psycholoog zich wel niet tot het opstarten van een eventuele psychotherapie. Bij kanker is zijn rol zeer breed. De patiënt krijgt namelijk in de loop van zijn ziekte te kampen met diverse specifieke problemen zoals het vernemen van de diagnose en de shock die de boodschap meestal veroorzaakt, de noodzaak om bepaalde leefgewoonten te veranderen (roken bijvoorbeeld), het aanvaarden en omgaan met een therapie die vaak belastend is (de duur van de ziekenhuisopname en de bijwerkingen)… Bovendien wordt de patiënt na de diagnose geconfronteerd met pijn en vaak ook met de dood, wat vaak felle angst veroorzaakt.
De psycholoog, de patiënt en het gezin in de strijd tegen kanker
De psycholoog is bij het doormaken van deze brede problematiek een bevoorrecht gesprekspartner. Hij speelt mee bij het opstarten van de behandeling en dus ook bij de eventuele genezing van de patiënt. Ook voor het gezin of de familie van de patiënt is hij een waardevolle gesprekspartner. Vaak krijgt hij een waaier aan vragen te verwerken. Wat brengt de toekomst? Hoe moet ik als partner of familielid de patiënt benaderen? Moet ik hem aanmoedigen om actief te zijn of hem net respecteren als hij zich in zichzelf opsluit? Hoe moet ik met mijn eigen angst voor de ziekte omgaan? Het zijn maar enkele van de vele vragen die de psycholoog te horen kan krijgen. En ook hier kan hij een nuttige inbreng hebben in de dialoog tussen de patiënt en zijn omgeving.
Met dank aan Anne-Marie Etienne, Univ. Luik, afdeling gezondheidspsychologie.