Knieën zijn broze lichaamsschakels, en meniscussen zijn vaak de eersten die het begeven. Maar wat zijn het precies?
De meniscussen zijn ultraresistente kussentjes; elke knie bevat er twee. Ze zijn rond, hebben het formaat van een muntstuk en zijn iets dikker aan de randen dan in het midden. Dankzij die speciale vorm passen ze mooi tussen de dijbeenknobbels en het scheenbeenplateau, precies zoals een eierdopje een ei in evenwicht houdt op een bord.
De meniscussen vervullen dus een dubbele rol: die van stut en die van schokdemper. Ze houden het gewricht stabiel en zorgen tegelijk voor een gelijke verdeling van de drukkrachten. Ze worden op hun plaats gehouden door een reeks gewrichtsbanden (ligamenten), maar genieten tegelijk een zekere bewegingsvrijheid. Als we ons been strekken, glijden ze naar voren, en als we onze knie plooien, worden ze naar achteren geduwd. Die beweeglijkheid verhindert normaal gezien dat ze in de tang genomen worden tussen het dijbeen en het scheenbeen.
De meniscus op de wip
Helaas kan het gebeuren dat de meniscussen hun grondgebied verlaten en vermalen worden door de machine. Dit ongeval komt jammer genoeg vrij frequent voor in de sport. Eén verkeerde beweging volstaat. De meniscussen kunnen ook scheuren door sleet, zonder dat er sprake is van overmatige belasting. Dat is vooral het geval bij beroepen zoals tegelzetters, ondergrondse mijnwerkers en tapijtleggers, die voortdurend gehurkt moeten werken. Een meniscusscheur is voelbaar door typische steken aan de zijkant van de knie, soms met een blokkagegevoel. Erg is dat niet. Wel worden de meniscussen in de volwassenheid bijna niet meer voorzien van bloed, waardoor ze absoluut niet meer vanzelf kunnen genezen.
Miniaturisering
In dat geval zijn er twee mogelijkheden: alles op zijn plaats laten en het rustig aan doen in afwachting dat er zich fibreuzer bindweefsel vormt dat, zo goed en zo kwaad als het gaat, de functies van de oude meniscus overneemt. Of kiezen voor een chirurgische ingreep, om het zieke gewricht schoon te maken. Maar wees gerust: de toestellen zijn ondertussen zo sterk geminiaturiseerd dat de knie helemaal niet meer opengemaakt hoeft te worden! Een optisch buisje registreert alle afwijkingen. Vervolgens worden de hinderlijke elementen die het gewricht het leven zuur maken, opgezogen met dunne canules. Dat alles vereist slechts een paar kleine insnijdingen ter grootte van een knoopsgat. Op die manier herstelt de patiënt ook oneindig veel sneller. Tijdens de Wereldbeker in 1994 in de VS scheurde de kapitein van de Italiaanse ploeg, Franco Baresi, een meniscus tijdens de eerste wedstrijd van de voorronde, maar speelde hij drie weken later toch maar mooi de finale!