Koorts is een zeer banaal symptoom en het frequentste symptoom bij infectieziekten. Koorts betekent echter niet steeds dat er een infectie is. Koorts, een frequent motief tot raadpleging bij een arts, is een abnormale stijging van de lichaamstemperatuur. Wanneer moet men zich zorgen maken?
Bij de dokter
- "Hebt u koorts gehad?"
- "Ja."
- "Hoeveel?"
- "Ik weet het niet, ik heb mijn temperatuur niet gemeten."
Dat is precies het probleem. Koorts is geen gevoel: de stijging van de lichaamstemperatuur moet precies in goede technische omstandigheden worden gemeten.
De lichaamstemperatuur bedraagt gemiddeld 37°C en kan variëren tussen 36,5 en 37,5°C. De temperatuur moet worden gemeten in rust of voldoende tijd na een inspanning. Vanaf een temperatuur van 38°C kan een arts besluiten trekken (de spreiding van de normale waarden in de bevolking bedraagt 36 tot 37,8°C.
- Koortswerende middelen (antipyretica) doen de koorts zakken. De meest bekende zijn aspirine en paracetamol. Vele geneesmiddelen bevatten die actieve stoffen. Het is dus mogelijk dat de temperatuur na inname van aspirine 37°C bedraagt, terwijl de echte temperatuur hoger is dan 38°C.
- Omgekeerd, na langdurige blootstelling aan de zon of na een zware lichamelijke inspanning kan de temperatuur gemakkelijk oplopen tot 38°C en meer zonder dat dit abnormaal is. Meet de temperatuur opnieuw in een koele ruimte of na een periode van rust.
Wat is koorts eigenlijk?
Koorts is geen ziekte, maar een reactie van het lichaam op bepaalde pathologische factoren. De hypothalamus, een klein orgaan in de hersenen, werkt als een "thermostaat". Een bacteriële of virale infectie kan "pyrogene" factoren vrijmaken, die koorts veroorzaken. Maar opgelet, koorts wijst niet noodzakelijk op een infectie. Zo kan ook een groot hematoom dat wordt geresorbeerd, koorts (38°C) teweegbrengen. Een zeldzame, maar ernstige verwikkeling van neuroleptica (bepaalde geneesmiddelen) is zeer hoge koorts (meer dan 40°C) door een ontregeling van de centrale temperatuurregulerende mechanismen.
We spreken van acute koorts als de koorts minder dan 5 dagen duurt. Koorts kan op zich gevaarlijk zijn, maar het probleem is vooral de tolerantie. Een koorts die slecht wordt verdragen is een urgentie. Men moet echter een onderscheid maken tussen de echte tekenen van lijden enerzijds en de andere tekenen van koorts en tekenen van de onderliggende aandoening anderzijds.
