PUBLICITÉ

Een vergiftigende vermoeidheid

Gepubliceerd door Gilles Goetghebuer, gezondheidsjournalist op 28/06/2005 - 00h00
-A +A

Uithoudingssporten veroorzaken soms een verontrustende en extreme vermoeidheid die alle symptomen vertoont van een echte vergiftiging!

PUB

Flauwtes bij uithoudingsproeven hebben zelden gevolgen: de EHBO-ers leggen de atleet plat, dienen hem vocht en eventueel wat zuurstof toe, en alles is weer in orde. In zeldzamer gevallen treden er complicaties op: hart- en ademhalingsfalen en zelfs een nierblokkage. Elk jaar vallen er een aantal doden tijdens uithoudingswedstrijden (langeafstandsritten, marathons, triatlons enz.). Dat is weinig in verhouding tot de miljoenen mensen die wereldwijd deelnemen aan dit soort wedstrijden. De precieze doodsoorzaak is echter lange tijd een mysterie gebleven voor de medische wereld. Vandaag wijzen artsen met een beschuldigende vinger naar een specifieke klasse stoffen: de endotoxines.

Endotoxines: gevaarlijke spelbrekers

De term endotoxines klinkt u misschien vaag vertrouwd in de oren, maar weinig mensen weten waar hij precies op slaat. Het gaat om een klasse complexe moleculen die aanwezig zijn in de darmen en van de verstoring in de darmslijmvliezen profiteren om in de bloedbaan terecht te komen. In rust vormen ze geen gevaar, maar bij inspanningen dreigen ze zich op te hopen in het lichaam. Dat blijkt uit bloedmetingen bij deelnemers aan langeafstandslopen: een groot percentage van de zwaar uitgeputte atleten heeft een te hoog endotoxinegehalte in het bloed (0,1 ng/ml bloed).

Vanwaar die kwetsbaarheid? Artsen en fysiologen veronderstellen dat het spijsverteringskanaal niet bestand is tegen een langdurige slechte bloedvoorziening. Bij het sporten daalt de bloedcirculatie in de ingewanden fors, tot één vijfde van de normale waarde. Bij hoge temperaturen is het nog erger. Het bloed wordt naar de spieren en de huid gestuwd, waardoor de darmen bijna niet meer doorbloed worden. Het organisme reageert daarop door de "gulzigste" bestemmingen te bevoordelen, ten koste van de darmcellen, die steeds meer doordringbaar worden.

Gevolg: het spijsverteringskanaal wordt een zeef

Precies door de slechte bloedvoorziening van het spijsverteringskanaal is het af te raden om minder dan drie uur na de maaltijd te sporten. Op die manier kan de spijsvertering niet geblokkeerd raken, met alle nare gevolgen van dien. Toch is ook gebleken dat er zelfs met een lege maag algauw complicaties kunnen optreden. Onder invloed van enzymen zoals elastase (een pancreasenzym) of pepsine (aanwezig in de spijsverteringssappen) worden de darmwandcellen afgebroken. Daardoor ontstaan er gaten in het afweersysteem, waarvan de endotoxines dankbaar profiteren om te ontsnappen. Geleidelijk gaan de darmen zich gedragen als zeef en laten ze het minste gif door. Als de nieren getroffen worden, kan de toestand zelfs ernstig worden. De aanwezigheid van endotoxines bevordert op haar beurt de bloedstolling en het in gang zetten van een hele reeks andere opportunistische factoren.

Daardoor dreigen alle organen te blokkeren. Er treedt een aanzienlijke vertraging op van de neoglucogenese, een proces waardoor het lichaam normaal gezien het gebrek aan glucose kan compenseren. Sommige witte bloedcellen, de zogenaamde neutrofielen, profiteren daarvan om zich in de longen te nestelen en ademnood te veroorzaken. Ook het hart wordt getroffen door die onverhoedse aanval. Kortom, het organisme zit serieus in de rats… Gelukkig blijft het niet duren: twee uur rust volstaan om het endotoxinegehalte in het bloed zonder schadelijke gevolgen te doen dalen naar normalere waarden. De fout bestaat erin, niet de minste rekening te houden met die alarmsignalen. Terwijl het compleet zinloos in om te blijven sporten als je je uitgeput voelt!

Schrijf u gratis in op de newsletter van e-gezondheid !

Gepubliceerd door Gilles Goetghebuer, gezondheidsjournalist op 28/06/2005 - 00h00
Bekijk dit artikel
Vous devez être connecté à votre compte E-Santé afin de laisser un commentaire
PUBLICITÉ