De ziekte van Lyme en hantavirose zijn ziekten die we in onze bossen kunnen oplopen. Een andere zeldzame, maar ernstige ziekte in onze contreien is alveolaire echinicoccose.
De ziekte wordt veroorzaakt door de larve van de parasiet Echinococcus multilocularis of Tenia echinococcus. De volwassen parasiet belaagt vleeseters, met name vossen. De larve installeert zich in de lever die er traag door wordt vernietigd. De ziekte evolueert dus traag, zo traag dat de diagnose vaak laat wordt gesteld, als het letsel reeds zeer groot is. De larve kan ook naar andere plaatsen van het lichaam trekken: de longen, het zenuwstelsel, de spieren, ...
Eén cyclus, één parasiet, meerdere gastheren en duizenden eitjes
Om te weten hoe de mens wordt besmet, moet men de levenscyclus van de parasiet kennen. De volwassen parasiet leeft in de darmen van roofdieren. De parasiet sterft na enkele weken, maar leeft lang genoeg om duizenden eitjes te leggen. De eitjes worden uitgestoten met de feces van het dier (zie figuur). De mens wordt besmet door per ongeluk eitjes in te slikken die zich op gewassen zoals bessen (blauwe bosbessen, braambessen, enz.) of op de vacht van dieren (vossen, honden, katten, enz.) bevinden. De eitjes kunnen overleven in een vijandige buitenwereld. Ze zijn bestand tegen temperaturen tot -18°C. Ze kunnen dus zelfs in onze diepvriezers overleven. Ze worden echter vernietigd bij +60°C. Besmet voedsel dat wordt gekookt, is dus eetbaar.
Ook bij ons!
De ziekte komt voor in een zone tussen het zuiden van Duitsland en het oosten van Frankrijk, maar wordt ook alsmaar meer beschreven in Noord-Duitsland, België en Nederland. Of dit laatste toe te schrijven is aan een betere bekendheid met de ziekte en dus een betere diagnostiek dan wel aan een echte uitbreiding van de ziekte, is nog niet duidelijk.De preventie bestaat uit elementaire voorzorgsmaatregelen, vooral in endemische gebieden:
- Handschoenen dragen bij het werken in open lucht.
- De handen wassen na het werken.
- Voedsel dat uit velden of bossen komt, koken.