Alle ouders willen hun kinderen helpen om harmonieus op te groeien. Ze willen hen omringen met liefde en ze alles geven wat ze nodig hebben om zich te ontplooien, en dat is ook gezond. Maar kinderen moeten ook leren omgaan met grenzen. Neen kunnen zeggen is voor ouders dus net zo belangrijk. Prof. Philippe Jeammet* is kinderpsychiater en legt uit waarom.
- E-gezondheid:Waarom is het belangrijk om neen te kunnen zeggen tegen kinderen?
- E-gezondheid: En als ouders op alles altijd ja zeggen?
- E-gezondheid: Ouders moeten toch ook het gevoel hebben dat ze het recht hebben om neen te zeggen...
- E-gezondheid: Als ouders opzettelijk neen zeggen, wat gaat er dan om in hun kind?
- E-gezondheid: Maar er zijn toch ook ouders die te vaak neen zeggen?
- E-gezondheid: Zou u hier nog iets aan willen toevoegen?
E-gezondheid:Waarom is het belangrijk om neen te kunnen zeggen tegen kinderen?
Philippe Jeammet: Als je neen zegt tegen je kind, leer je het in de eerste plaats om zich te onderscheiden. Je maakt het duidelijk dat je anders bent, een andere persoon. Op zo'n moment ervaart je kind zich als een individu, het voelt dat het een eigen persoonlijkheid heeft. Je belet zo dat het versmolten blijft met de ouders en al hun gevoelens deelt. Door neen te zeggen help je het dus om op een natuurlijke manier zelfstandig te worden.
E-gezondheid: En als ouders op alles altijd ja zeggen?
Als je als ouder altijd ja zegt, wil je je kind te veel behagen en bemoeilijk je het proces naar meer zelfstandigheid.
Als je altijd toegeeft, blijft je kind bovendien de druk voelen van het gevoel van het moment. Het ziet dat zijn wensen zijn vervuld en wordt er de slaaf van. Het verliest zijn vrijheid om te kiezen. Zijn gevoelstoestand van het ogenblik wordt zijn enige criterium.
Je kind wil alles, en het wil dat meteen. Het leert niet dat verlangens kunnen veranderen of gewoon worden omgezet in iets anders. Het raakt verstrikt in het altijd weer herhalen van hetzelfde en verliest zijn vrijheid om te kiezen. Als je kind bijvoorbeeld altijd alleen maar pizza wil eten en je zegt niet één keer neen, dan wordt je kind de gevangene van zijn verlangen. Het ontdekt niet dat er nog andere eetwaren en andere smaken bestaan.
De kans bestaat daardoor dat het als volwassene niet in staat zal zijn om de grenzen te aanvaarden die het leven hem oplegt. Hij zal altijd meer woede voelen, meer agressie, of last krijgen van depressies.
Een kind dat nooit eens neen hoort, wordt trouwens niet alleen de gevangene van zijn verlangens, maar ook van zijn angsten. Als het iets wil, is dat vaak uit angst om het anders te doen. Als je als ouder op alles ja zegt, voed en versterk je zo de angsten van je kind. Angstige kinderen die nooit eens iets ontzegd wordt, zijn op die manier overgeleverd aan hun angsten. De school is daar een goed voorbeeld van. Veel kinderen zijn aan het begin van het schooljaar bang om naar school te gaan. Ze zijn bang om hun ouders los te laten, om geconfronteerd te worden met andere kinderen. Toch houden de ouders voet bij stuk. Ze zeggen: "Neen, je mag niet thuis blijven". En de kinderen bloeien in de kleuter- en later in de lagere school meestal ook open.