Meer dan 150.000 personen in België lijden aan leeftijdsgebonden maculaire degeneratie, een ernstige visuele handicap. Er bestaat vandaag nog altijd geen behandeling voor deze aandoening. Toch kan een hoge dosis luteïne - die tot de familie van de carotenoïden behoort - via voeding of voedingssupplementen de ziekte voorkomen bij risicopersonen.

Meer dan 8 % van alle 60-plussers lijdt aan leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (LMD). Het eerste symptoom van deze aandoening is vaak een grotere behoefte aan licht bij het lezen. Vervolgens is het meestal beeldvervorming die de patiënt ertoe aanzet om een arts te raadplegen. De belangrijkste factoren die LMD bevorderen, zijn roken en lichtstraling. Zo lopen grote rokers vijf keer meer kans op LMD dan niet-rokers. Tabak vermindert namelijk de antioxidante afweer en vermindert de carotenoïdeconcentratie in het bloed. De macula (gele vlek), waarvan de degeneratie LMD veroorzaakt, heeft echter onder meer antioxiderende stoffen nodig zoals carotenoïden om zich te verdedigen tegen zowel tabaks- als lichtagressie.
Die inzichten wijzen erop dat voldoende antioxidanten innemen zou kunnen beschermen tegen LMD. Uit verschillende studies blijkt namelijk dat het risico op LMD sterk daalt (met 25 tot 50 %) bij personen met een hoge concentratie antioxidanten in het bloed: vitamine E, vitamine C (die lijkt bij te dragen tot de regeneratie van vitamine E), bètacaroteen en/of zink. Onlangs bestudeerde een onderzoeksteam luteïne, een carotenoïde die in grote hoeveelheden aanwezig is in de macula. De onderzoekers toonden aan dat luteïnesupplementen (10 mg/dag) de concentratie in de macula verhogen en het risico op LMD halveren. Dit gunstige effect werd waargenomen bij dosissen tussen 6 en 10 mg. Aangezien onze gemiddelde dagelijkse dosis luteïne* 1 à 2 mg bedraagt, raden de auteurs aan om ze te verhogen tot ongeveer 6 mg, vooral bij risicopersonen voor LMD.
* de voedingsbronnen die het meest luteïne bevatten, zijn groene bladgroenten zoals spinazie.