1. Urineblaas
De urinewegen bestaan uit de nieren, de urineleiders (ureters), de blaas en uiteindelijk de urinebuis, die de urine naar de buitenwereld afvoert. De belangrijkste aandoeningen die in de urinewegen voorkomen zijn infecties en stenen. De urineblaas heeft een spierwand bestaande uit glad spierweefsel waarvan de vezels voornamelijk in de lengterichting van de top van de blaas naar de blaasmond lopen. Om deze mond liggen lisvormige vezels die een soort sluitspier om de blaasuitgang, dit is de overgang van de blaas in de urinebuis, vormen. De genoemde spieren staan niet onder de invloed van onze wil. Om het begin van de urinebuis ligt een tweede kringspier, die uit dwarsgestreepte vezels bestaat en wel de invloed van onze wil ondervindt. OntstekingsprocesInfecties van de urinewegen behoren tot de belangrijkste infectieziekten van het menselijk lichaam. Men maakt onderscheid tussen specifieke en niet-specifieke urineweginfecties.Bij de specifieke vormen wordt het ontstekingsproces veroorzaakt door micro-organismen, die pathologische veranderingen veroorzaken welke als specifiek onder de microscoop herkenbaar zijn, zoals tuberculose en geslachtsziekten.De niet-specifieke (of a-specifieke) urineweginfecties worden veroorzaakt door micro-organismen die tot de normale flora van het lichaam behoren.
2. Oorzaken
In het algemeen kan men stellen dat alle bacteriën die tot de normale darmflora behoren urineweginfecties kunnen veroorzaken. Men neemt aan dat micro-organismen langs vier wegen in de nieren en hun afvoerwegen kunnen terechtkomen:- door directe uitbreiding van een ontstekingsproces in de onmiddellijke omgeving van de urinewegen, zoals blindedarmontsteking;- langs de bloedvaten;- langs de lymfvaten;- omhoogtrekkend door de urinewegen. De bloedvaten en urinewegen worden beschouwd als de belangrijkste toegangswegen. Bevorderende factoren voor infectie zijn:- instrumentale beschadiging (bijvoorbeeld door een catheter) van het slijmvlies;- aanwezigheid van een vreemd lichaam (zoals een steen) in de urinewegen;- weerstandverlagende factoren. Ook de leeftijd speelt een belangrijke rol. Uitgebreid onderzoek heeft aangetoond dat:
- in de leeftijdsgroep van 0-12 jaar zeer veel urineweginfecties voorkomen, in hoofdzaak bij meisjes;
- in de leeftijdsgroep van 12-20 jaar weinig urineweginfecties voorkomen;
- in de leeftijdsgroep van 20-50 jaar vaker urineweginfecties voorkomen, het meest bij vrouwen. De infectie betreft vaker de blaas dan urineleiders en nierbekken. In deze periode treedt ook de geslachtsactiviteit op de voorgrond met de eraan verbonden gevaren voor urineweginfecties. Bij zwangere vrouwen komen ongeveer drie maal meer urineweginfecties voor dan bij niet-zwangere.
- in de leeftijdsgroep boven 60 jaar treedt urineweginfectie meer bij mannen dan bij vrouwen op. De infectie betreft vooral urineleiders en nierbekken. Dit kan soms leiden tot ernstige nierbeschadiging.