Bijziendheid: is een laseroperatie geschikt voor u? 8 vragen en antwoorden

1 - Wat is bijziendheid precies?

Bijziendheid is een visueel defect waarbij het beeld dat we ontvangen niet op het netvlies geprojecteerd wordt, maar een klein eindje ervoor omdat het oog iets te lang is. Het gevolg is dat het beeld wazig is.

2 - Hoe kan bijziendheid behandeld worden?

Dat kan op twee manieren.
Men brengt een lens aan voor het oog zodat het visuele beeld op de juiste plaats op het netvlies geprojecteerd wordt. Dat kan concreet met een bril of met lenzen en dat proces corrigeert het visuele defect.
De tweede mogelijkheid is een ingreep in het oog zelf die de dikte van het hoornvlies moet aanpassen zodat het beeld op de juiste plaats op het netvlies geprojecteerd wordt. In dit geval wordt de bijziendheid geopereerd.

3 - Wat zijn de voordelen van een operatie bij bijziendheid?

Een operatie biedt u meer vrijheid dan wanneer u een bril of lenzen draagt.
U kunt uw bril of uw lenzen niet meer verliezen, vergeten, breken, beschadigen of er krassen in maken. Uw ogen kunnen weer op eigen krachten goed zien, zonder hulp van een prothese.
Daarna zullen uw ogen meestal even goed zien als iemand die goed ziet zonder operatie.

4 - Hoe wordt de stap naar een operatie gezet?

Voor men gaat opereren moet elke patiënt onderzocht worden. Zo kan de chirurg in overleg met zijn patiënt de voor dit geval meest geschikte techniek kiezen.
De keuze hangt af van de leeftijd, de gezondheidstoestand, of het hoornvlies dun of dikker is, welk beroep de patiënt uitoefent, welke sporten hij beoefent en natuurlijk ook wat het kostenplaatje is.

5- Wat zijn de verschillende technieken om bijziendheid te opereren?

De chirurg kan het hoornvlies aanpakken, dat is de transparante laag aan het oogoppervlak, of hij kan buiten het hoornvlies ingrijpen.

Er bestaan twee technieken om het hoornvlies te opereren.

RFR of refractaire fotokeratectomie is een techniek aan de oppervlakte van het oog waarbij niet in het hoornvlies gesneden wordt. Bij deze ingreep wordt de kromming van het hoornvlies gewijzigd met de excimerlaser.
De tweede techniek, Lasik, maakt gebruik van twee lasers: de femtoseconde-laser snijdt eerst een stukje hoornvlies los, waarna de excimerlaser de kromming van het hoornvlies wijzigt. Daarna wordt het losgesneden lapje op zijn oorspronkelijke plaats teruggeklapt, een beetje zoals de motorkap van een auto.
De Lasiktechniek wordt alleen toegepast als het hoornvlies een redelijke dikte heeft.

Naast de hoornvliesoperatie bestaat er nog een techniek waarbij een implantaat wordt ingebracht

Dat kan in de ooglens zelf zijn of ervoor (Sulcus-implantaat in het achterste deel van het oog). Deze technieken worden gebruikt bij zware bijziendheid.

6- Hoe verloopt een operatie voor bijziendheid?

Een hoornvliesoperatie is niet pijnlijk, want ze gebeurt onder lokale verdoving met oogdruppels. Er is dus geen volledige narcose.

Toch zijn er heel wat mensen die bang zijn om de operatie te zien. En die angst is ongegrond, want men ziet helemaal niets. Alles voltrekt zich veel te dicht bij het oog om ook maar iets te kunnen onderscheiden.
De patiënt ziet tijdens operatie alleen veranderingen van licht. Hij voelt dat men aan zijn oog komt, maar heeft geen pijn.
De ingreep is ook heel kort. Een hoornvliesoperatie met de laser duurt minder dan één minuut per oog.
Alles samen moet u toch op15 minuten rekenen dat u in de laserblok zit. Dat is de tijd om plaats te nemen, de oogdruppels in het oog te doen, de ingreep voor te bereiden en de eigenlijke uitvoering. In totaal zult u ongeveer 45 minuten in het lasercentrum aanwezig zijn.

Voor het inbrengen van een implantaat moet u iets meer tijd rekenen. Het duurt ongeveer 15 minuten per oog en u zult ongeveer anderhalf tot twee uur in het centrum aanwezig zijn. Denk er ook om dat bij een operatie maar één oog tegelijk geopereerd wordt. Die operatie gebeurt in een ziekenhuis en niet in een lasercentrum. Een consultatie die de verdoving voorbereidt, is wettelijk verplicht, ook al gebeurt de verdoving lokaal via oogdruppels.
Hou u wel rustig de avond na de ingreep. Ga zeker niet uit om te feesten, te drinken of te roken!

7 - Welke complicaties kunnen zich bij de operatie voordoen?

Als het om een operatie in het hoornvlies gaat, kan de patiënt achteraf droge ogen hebben of lichtkringen ’s nachts, of hij kan last hebben bij de overgang van licht naar duisternis. Normaal verdwijnen deze effecten na een paar maanden.
Als het om een operatie van de ooglens gaat, zijn er heel weinig visuele bijwerkingen.

De echte verwikkelingen - infecties, abces, slechte oogcorrectie die kan leiden tot immuunheid voor bijziendheid of zelfs tot verziendheid - zijn uiterst zeldzaam.

Toch vervullen de resultaten niet altijd de verwachtingen. Volgens een rapport van 2013 van het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg is 14,3% van de geopereerde patiënten niet tevreden met het resultaat.

Dat kan op twee manier voorkomen worden: door de patiënten duidelijk uit te leggen wat ze mogen verwachten en door een degelijke selectie van de patiënten voor de operatie. Sommige afwijkingen vergroten namelijk het risico op complicaties of ondermaatse resultaten.

8 - Wordt bijziendheid in België geopereerd?

Veel minder dan dat zou kunnen. Volgens de cijfers van het FKG gaat amper 2,5% van de mensen die gezichtsproblemen hebben onder het mes. Dat is te wijten aan angst, slecht geïnformeerd zijn, maar ook de kostprijs zit er voor iets tussen.

De ingreep wordt niet terugbetaald door het RIZIV.
De operatie kost 1000 en 3000 euro per oog.
Maar sommige ziekenfondsen betalen de ingreep terug, sommige zelfs tot 100%.