Melanoom (huidkanker) kan veroorzaakt worden door een te lange, te vroege of te brutale blootstelling aan de zon. De zon kan echter ook andere nefaste gevolgen hebben, in het bijzonder voor personen die bepaalde geneesmiddelen moeten nemen.
Australië, een zonovergoten land, is houder van het wereldrecord melanoom, dat er dan ook tot de meest voorkomende kankers behoort. Het aantal nieuwe gevallen ligt er vier keer hoger dan in Canada en ongeveer vijf keer hoger dan in de Europese landen. In België bedraagt de incidentie ongeveer acht gevallen per 100.000 inwoners. Dat cijfer heeft echter de neiging om de tien jaar te verdubbelen. Dermatologen trekken dan ook aan de alarmbel. Volgens sommigen wordt huidkanker in de jaren 2030-2040 de belangrijkste doodsoorzaak onder de 45 jaar als er geen trendomkeer komt.
Schoonheidsvlekken in het oog houden
Om de opmars van de ziekte af te remmen, moet de bevolking gesensibiliseerd worden en aangepast advies krijgen. Allereerst is het noodzakelijk om de bevorderende factoren te kennen. Onder meer het aantal schoonheidsvlekken: hoe talrijker ze zijn, hoe groter het risico op melanoom. Ook een bleke huid en bleke ogen en blond of rood haar zijn risicofactoren. Het is ook af te raden om tussen 11 en 17 u. in de zon te komen, vooral als ze op haar hoogste punt staat. En u moet zich hoe dan ook doeltreffend beschermen tegen UVB- en UVA-stralen. Kinderen moeten op elk moment van de dag een hoofddeksel, donkere kledij en een zonnebril dragen. Het staat vandaag immers vast dat kinderen die te veel in de zon komen, later meer risico lopen op melanoom. Verder moeten risicopersonen van hun huisarts uitleg krijgen over hoe ze aan zelfcontrole moeten doen. Dat moet regelmatig gebeuren, één à twee keer per jaar. De minste vergroting van een schoonheidsvlek of de randen ervan, de minste kleurverandering, bloeding en abnormale sensibilisatie zijn stuk voor stuk alarmsignalen. In dat geval moet u meteen naar de dokter.
Geneesmiddelen en zon
De zon bevordert niet alleen de kans op huidkanker, maar kan ook problemen opleveren bij gebruik van sommige geneesmiddelen. Er bestaan verschillende soorten mechanismen (fotosensibilisatie, fotoallergie), maar ze leveren allemaal vrijwel hetzelfde resultaat op: rode huiduitslag die sterk op zonnebrand lijkt. Opgelet dus als u in de bijsluiter de term "fotosensibilisatie" leest. Bij een orale behandeling verschijnt de huidreactie op alle blootgestelde zones. De gemakkelijkste slachtoffers zijn: gezicht, handruggen, benen en décolleté. Soms is de reactie bijzonder agressief en intens. In dat geval gaat het om zware zonnebrand (fototoxiciteit). De uitslag ontstaat bij elke blootstelling en hangt af van de ingenomen dosis. Dat verschijnsel kan ook optreden bij lokale behandelingen, zoals ontstekingswerende zalven. Erytheem ontstaat als er contact is geweest tussen de zonnestralen en het ingesmeerde lichaamsdeel. Fotoallergie is een ander mechanisme dat echter eveneens rode uitslag oplevert. Die verschilt van erytheem door de fotosensibilisatie, want reactieve blootgestelde zones hebben vagere grenzen. De gevaarlijkste producten zijn vooral: ontstekingsremmers, sommige antidepressiva, antibiotica, diuretica (plasmiddelen) en cholesterolverlagende middelen.
Schrijf u gratis in op de newsletter van e-gezondheid !