Volle graanproducten (brood, pasta, rijst en andere graanproducten waarin de volledige graankorrel verwerkt is) helpen zoals bekend de darmtransit regelen. Maar dat is niet alles. Volle granen helpen ook hart- en vaataandoeningen en zelfs bepaalde kankers voorkomen.
Volkoren, volle ontbijtgranen... welke lading dekken deze termen?
We spreken van volle granen als in het product de volledige graankorrel verwerkt is. Een graankorrel bestaat uit de zemel, dat is het buitenste omhulsel van de graankorrel (bevat vezels, lignanen of fytoestrogenen, vitamines B en mineralen), de kiem (bevat antioxidanten, essentiële vetzuren, sfingolipiden, fytosterolen, vitamine E) en het endosperm of kiemwit (bevat zetmeel, eiwitten, vitamines B).
De volkorenproducten zijn te vinden onder de vorm van granen, graanvlokken of bloem en zijn heel gevarieerd. Het kan gaan om quinoa, sorgho, maïs, wilde rijst, volle rijst, gierst, gerst, boekweit, haver, kamut, rogge, volle tarwe, enz.
Bij gebuilde of gezeefde bloem van een graan valt een groot deel van de graankorrel (de kiem en de zemel) weg. De zogeheten geraffineerde graanproducten zijn dus een groot deel van de bestanddelen en hun eigenschappen kwijt. Bij de bewerking kan tot 80% van de vezels, 50% van de kalk, 85% van het magnésium, 75% van het kalium, en een groot deel van het foliumzuur, de vitamine E, de vetzuren en andere ingrediënten verloren gaan.
Welke voordelen hebben volle granen voor de gezondheid?
Ze zijn vezelrijk en helpen daardoor de darmtransit regelen. Vezels zijn ook een goede remedie tegen verstopping en diarree.
Maar volle granen hebben ook een effect op het hart- en vatenstelsel, op diabetes en bepaalde vormen van kanker.
De vezels van volle granen verminderen namelijk de cholesterol, de bloeddruk en normaliseren de bloedsuikerspiegel. Alle epidemiologische studies bevestigen dat en tonen aan dat het regelmatige gebruik van volle granen het risico op problemen met de kransslagader en hartaanvallen (cerebrovasculair accident) met 30% vermindert. Het risico op diabetes van het type 2 daalt er ook door.
Deze effecten worden toegeschreven aan de vezels die we met volle graanproducten binnenkrijgen, maar de andere ingrediënten zoals de antioxidanten en de fytoestrogenen spelen ook een rol.
Volle granen helpen ook bij het bestrijden van sommige kankers, vooral dan van darmkanker. De koolhydraten uit de volle granen worden door de gisting omgezet in vetzuren en die verminderen de werking van bepaalde factoren die kanker veroorzaken. Daarnaast vergroten de vezels in de granen het volume van de stoelgang, wat zoals bekend de transit bevordert. De kankerverwekkende stoffen in de stoelgang worden zo sneller uitgescheiden.