Het zou fout zijn te denken dat leververvetting (een ophoping van vet in de lever) een ziekte is die alleen bij volwassenen voorkomt, met name bij mensen met overgewicht en/of diabetes. Ook bij kinderen komt deze leverziekte - hepatische steatose met de medische term - namelijk voor. Ze wordt trouwens bij almaar meer kinderen en op almaar jongere leeftijd vastgesteld. Een verontrustende evolutie, want de aandoening kan op latere leeftijd leiden tot levercirrose en zelfs leverkanker.
Levercirrose kan ook zonder alcohol!
Levercirrose wordt niet alleen veroorzaakt door overmatige alcoholconsumptie.
We maken er ons niet echt druk over, maar onze lever ziet fel af door onze manier van leven. De boosdoeners zijn een gebrek aan lichaamsbeweging en slechte eetgewoonten.
Meer dan 25% van de Belgen lijdt aan een overmatige vetophoping in de lever:
- Dat kan een zuivere steatose zijn (beter bekend als vette lever) zonder ontsteking en zonder reëel risico op een verdere evolutie van de ziekte,
- maar het kan ook al een verder gevorderd stadium zijn, bekend als metabole of niet-alcoholische steatose hepatitis (NASH). Bij NASH wordt de lever op dezelfde manier aangetast als bij alcoholische hepatitis en wel door de opstapeling van triglyceriden in de levercellen of hepatocyten.
Tot voor enkele jaren werd de ernst van de situatie onvoldoende ingeschat. Maar onderzoek heeft nu uitgewezen dat de leverschade bij een NASH kan leiden tot levercirrose en zelfs leverkanker (hepatocellulair carcinoom), ook zonder dat er sprake is van alcoholgebruik of een ontsteking van de lever!
Een zuivere steatose of leververvetting heeft bovendien een invloed op cardiovasculaire complicaties, complicaties die dus niets met de lever zelf te maken hebben (ook als deze simpele vetstapeling voor de lever zelf goedaardig zou zijn).
Steatose, en in de eerste plaats NASH, is met andere woorden op zich een risicofactor voor cardiovasculaire aandoeningen, hypertensie en diabetes.
Omgekeerd moet ook de opkomst van mensen met overgewicht in de gaten worden gehouden. Dat geldt evengoed voor diabetici, want diabetes werkt de ontwikkeling van steatose en NASH in de hand. Maar liefst 80% van deze patiëntengroep heeft er trouwens last van.
Daarom zou elke patiënt met het metabool syndroom (overgewicht, cholesterol, enz.) of diabetes type 2 gescreend moeten worden (echografie of meting van enzymen en biomarkers van hepatische steatose).
Leverziekte NASH in stijgende lijn bij kinderen
In de westerse landen krijgt globaal gezien 3 tot 11% van de kinderen de leverziekte NASH. Bijna de helft van de jongeren met overgewicht of obesitas heeft de aandoening.
Het aantal obese kinderen wordt wereldwijd op zo’n 42 miljoen geschat (gegevens van de WGO van 2010). 12,5 miljoen van de gevallen komt in de Verenigde Staten voor; dat is een stijging van 400% op dertig jaar tijd. Voor onze contreien zijn er nog geen precieze cijfers bekend, maar in de Verenigde Staten zijn obesitas en overgewicht bij kinderen verantwoordelijk voor het gros van de gevallen van metabole steatose. Daarmee is deze aandoening de meest verspreide chronische leverziekte bij kinderen geworden. Hepatische steatose wordt soms al bij kinderen van acht jaar opgespoord!
Prof. Lawrence Serfaty, hepatoloog in het ziekenhuis Saint-Antoine in Parijs: “In de Verenigde Staten zijn de indicaties voor levertransplantaties door leverschade bij NASH tussen 2003 en 2013 met 170% gestegen! Overgewicht speelt daarbij een dominante rol, en dat al van op heel jonge leeftijd. Er is zelfs een verband vastgesteld tussen de voeding van vrouwen tijdens de zwangerschap en het voorkomen van NASH bij hun kinderen als die na de geboorte overgewicht ontwikkelen. Er zijn voorlopig nog geen studies die kinderen vanaf hun geboorte tot op volwassen leeftijd volgen. We weten al dat kinderen die in hun kindertijd NASH krijgen op volwassen leeftijd risico lopen op levercirrose en leverkanker, maar we hebben nog geen concrete cijfers”.
Op basis van een interview met prof. Lawrence Serfaty, hepatoloog in het ziekenhuis Saint-Antoine in Parijs, organisator van het ‘Paris NASH Symposium’ van 30 juni tot 1 juli ll. In het 'Institut Pasteur’.