Syndroom X: hoe de risico's beperken?

Minstens 25% van de bevolking

Het syndroom X of metabool syndroom is gedeeltelijk toe te schrijven aan een genetische aanleg. Volgens Prof. André Scheen van het CHU Luik vertoont 25% van de bevolking genetische factoren die de gevoeligheid voor insuline verminderen. Daar komen dan nog andere omgevingsgebonden risicofactoren bij die een belangrijke rol spelen. Onvoldoende lichaamsbeweging verergert de insulineresistentie. "Dat is ook het geval als de voeding te veel calorieën en (verzadigde) vetten bevat." Dat werkt overgewicht en vervolgens zwaarlijvigheid in de hand, wat de sterke associatie tussen het metabool syndroom en overgewicht verklaart. Ook roken en stress verergeren de insulineresistentie. Matige alcoholconsumptie (2 tot 3 glazen per dag) daarentegen vermindert de insulineresistentie.

Ongeacht de oorzaak...

De precieze mechanismen die aan de basis van liggen het metabool syndroom, zijn nog niet bekend. Wel bestaan er meerdere theorieën. Volgens de metabole theorie moet de oorzaak worden gezocht in een teveel aan vetten in het bloed. Volgens de hormonale theorie zou leptine, het "zwaarlijvigheidshormoon", een rol spelen. Volgens anderen ligt de oorzaak eerder in de bloedvaten. Maar waarschijnlijk betreft het een combinatie van meerdere van die factoren.De behandeling is uiteraard niet eenvoudig, maar bestaat hoofdzakelijk in een verbetering van de levensstijl. Dat wil zeggen:

• een gezonde en evenwichtige voeding,
• minder calorieën,
• minder (verzadigde) vetten,
• matige, maar regelmatige lichaamsbeweging: wandelen, fietsen, enz.
• rookstop,
• minder stress: relaxatie, sofrologie, kinesitherapie, enz.

Deze maatregelen zijn doeltreffend op elke leeftijd, maar hoe jonger men is, des te efficiënter de behandeling. Als de niet-farmacologische maatregelen niet volstaan, moeten geneesmiddelen worden voorgeschreven om:

• de insulineresistentie te verminderen,
• de bloeddruk te verlagen,
• het vetgehalte in het bloed te verlagen.

De arts zal u ook aanraden minder zout te eten, want in een aantal gevallen kan zout tot gevolg hebben dat de bloeddruk hoog blijft.Met een gezonde levensstijl kan het cardiovasculaire risico in hoge mate en op lange termijn worden verlaagd, ongeacht de leeftijd. Voor de jongsten onder ons zal dat resulteren in een betere levensverwachting; voor de oudsten zal dat de levenskwaliteit verbeteren.

Vooraleer eender welke maatregel te nemen, ga eerst naar uw huisarts. Hij kan u adviseren, volgen en eventueel aanmoedigen !