De schizotypische persoonlijkheid is een pathologische persoonlijkheid…

Voorbeeld van een schizotypische persoonlijkheid

Alain denkt zo nu en dan dat hij over een magische telepathische gave beschikt. Op die ogenblikken is hij ervan overtuigd dat hij de gedachten kan lezen van de mensen in zijn omgeving. Hij gelooft overigens dat iedereen over een bepaalde gave beschikt en dat het er alleen op aankomt ze te ontdekken. Wanneer hij iemand ontmoet, probeert hij dan ook te ontdekken wat die gave is. Hij heeft soms trouwens een eigenaardig innerlijk gevoel, dat volgens hem aangeeft dat zijn telepathische gave actief is. Maar hij heeft geen vertrouwen in andere mensen en daarom praat hij maar zelden over zijn bijzondere gave. Hij denkt dat men hem zal uitlachen omdat de mensen niet weten wat hij wel weet. Soms is Alain bang van de mensen, zeker als hij eraan denkt dat heksen in het verleden verbrand werden. Hij voelt zich eerder verwant met die heksen, die volgens hem over gaven beschikten waar ze zich wel degelijk van bewust waren. Daarom is Alain eerder afstandelijk in zijn omgang met andere mensen. Hij is 21 jaar en hij heeft geen vrienden en ook geen vriendinnetje. Hij voelt zich onwennig in groep en hij is heel introvert omdat hij zich anders voelt dan de anderen. Wanneer hij de gave van iemand anders meent ontdekt te hebben, kan hij zich enigszins opdringerig gedragen. Hij denkt dan dat hij eindelijk iemand gevonden heeft die hem zal begrijpen, terwijl de andere meestal niet begrijpt wat er aan de hand is. Dat betekent niet dat Alain niet geïntegreerd is in de maatschappij, aangezien hij kunst studeert en zijn studies verlopen zoals het hoort.

Wat is de definitie van een schizotypische persoonlijkheid?

De persoonlijkheid van Alain werd door een psychiater omschreven als schizotypisch. In het DSM-IV-classificatiesysteem van persoonlijkheidsstoornissen, is er sprake van een schizotypische persoonlijkheid als minstens vijf van de volgende negen symptomen aanwezig zijn:

• De onterechte overtuiging dat bepaalde evenementen, personen of zelfs voorwerpen een bijzondere en ongewone betekenis hebben. Men spreekt dan van vreemde referentie-ideeën.
• Vreemde overtuigingen of magische denkbeelden (helderziendheid, telepathie…). Deze overtuigingen hebben geen verband met culturele normen (er zijn inderdaad overtuigingen die cultureel bepaald zijn en die bij bepaalde bevolkingsgroepen heersen zonder dat daar iets vreemds aan is).
• De aanwezigheid van ongewone lichamelijke waarnemingen.
• Een ongewone gedachte en een eigenaardig taalgebruik (eerder vaag, gecompliceerd en praten in metaforen).
• Achterdocht en de indruk dat men vervolgd wordt.
• Een arm of ongeschikt affect.
• Een eigenaardig of excentriek uiterlijk of gedrag.
• De afwezigheid van intieme vrienden (buiten de familie).
• Aanzienlijke angst in sociale situaties. De angst neemt niet af, ook niet als de betrokken persoon vertrouwd is met die situaties. De angst is te wijten aan vervolgingsangst, eerder dan aan een gebrek aan zelfvertrouwen.

Alain heeft een schizotypische persoonlijkheid. Deze persoonlijkheid kan in verband gebracht worden met schizofrenie, in die zin dat ze vrij vaak voorkomt bij mensen van wie bij de ouders of grootouders schizofrenie werd vastgesteld. Anderzijds heeft iemand met een schizotypische persoonlijkheid een hoger risico op schizofrenie dan de gemiddelde bevolking, hoewel dat lang niet altijd het geval is. Sommige psychiaters beschouwen deze persoonlijkheidsstoornis trouwens als minimale schizofrenie.