De zon is tegelijk onze beste vriend en onze ergste vijand. Zonder zon is er geen leven mogelijk.
Diezelfde zon veroorzaakt echter ook huidletsels en huidveroudering. We komen steeds tot dezelfde vaststelling: overdaad schaadt.
Kent u wel alle effecten van de zon?
Zeer heilzame effecten
UVB-stralen bevorderen onze eigen vitamine D-synthese, en die bevordert de botcalcificatie. Maar opgelet: slechts enkele minuten blootstelling per dag aan een matige zon volstaan.
- De zon stimuleert ons moreel. Licht kan in sommige gevallen zelfs een seizoensdepressie bestrijden.
- Ook ons gevoel van welzijn wordt verhoogd. Een getaande huid draagt daar weliswaar toe bij, maar dat gevoel krijg je ook na een goede maaltijd of op vakantie.
- UV-stralen worden soms gebruikt bij bepaalde huidaandoeningen zoals psoriasis en vitiligo. De blootstellingsgraad wordt echter nauwgezet gecontroleerd, en de patiënten worden van dichtbij gevolgd.
Zeer schadelijke effecten
Een zonnesteek is bijzonder gevaarlijk voor baby's en bejaarden.
- Een te sterke blootstelling aan UV-stralen veroorzaakt zonnebrand. De huid wordt rood, voelt pijnlijk aan en begint af te schilferen, waarbij miljoenen cellen afsterven. Hoe meer de diepe huidlagen getroffen worden, hoe ernstiger de zonnebrand. Herhaalde zonnebrand verhoogt bovendien sterk de kans op huidkanker, vooral tijdens de kindertijd.
- Bruinen kan bescherming bieden tegen de zon, maar vergeet niet dat dit proces het antwoord is van de huid op agressie.
- UVA-stralen versnellen huidveroudering, of ze nu afkomstig zijn van de zon of van de zonnebank. Net als voor zonnebrand geldt: hoe bleker de huid, hoe sneller ze veroudert. De huid wordt minder soepel en droogt uit, en er verschijnen rimpels die gaandeweg dieper worden.
- Huidkanker door overmatige blootstelling aan de zon is een echt volksgezondheidsprobleem geworden, met op wereldvlak meer dan twee miljoen nieuwe gevallen per jaar, waaronder 200.000 kwaadaardige melanomen. Zodra u vaststelt dat een schoonheidsvlek een ander uitzicht krijgt, moet u een dermatoloog raadplegen.
- Blootstelling aan UV-stralen maakt de huid fotogevoelig, waardoor ze overmatig reageert op sommige geneesmiddelen zoals ontstekingsremmers en bepaalde cosmetica.
- UV-stralen blijken een rol te spelen bij immunodepressie, met andere woorden: ze verminderen de afweer van het organisme tegen infecties.
- De zon spaart ook de ogen niet. UV-stralen veroorzaken cataract, de belangrijkste oorzaak van blindheid op wereldvlak. Volgens de WGO is 20 % van alle gevallen van cataract het gevolg van blootstelling aan de zon. Of u nu jong bent of minder jong, draag systematisch een zonnebril die ook de zijkanten van uw ogen beschermt en uitgerust is met een sterke UV-filter. Draag ook een hoed of een petje.
- Oftalmie of zonneblindheid is oogverbranding door een te hoge UV-dosis. Deze aandoening is gelukkig zeldzaam.
Conclusie: blijf niet te lang in de zon. Smeer u om de twee uur in met een beschermingscrème met een sterke UVA- en UVB-filter. Draag een zonnebril en een hoed. Kom nooit in de zon tussen 12 en 14 uur, en draag een T-shirt als u niet anders kunt. En hou uw kinderen uit de zon. Schrijf u gratis in op de newsletter van e-gezondheid !