De hormonale substitutietherapie werd eerst aanbevolen en later verguisd vanwege de grote gevaren. Intussen heeft deze therapie weer wat terrein heroverd en wordt ze gebruikt om de meest hinderlijke symptomen van de menopauze te verzachten.
Waar staan we met de hormonale substitutietherapie?
Laten we het eerst nog even over de fameuze studie hebben die begin jaren 2000 tot een forse daling van het gebruik van de hormonale substitutietherapie leidde. De studie toonde een verhoging van het cardiovasculaire risico en het risico op borstkanker aan bij vrouwen die een hormonale substitutietherapie volgden, dat is een combinatie van twee synthetische hormonen: een oestrogeen en een progestatief. In de jaren daarop kregen gynaecologen te maken met een echte paniekgolf en verloor de HST haar plaats in de eerstelijnsbehandeling van de menopauzesymptomen. Volgens prof. Serge Rozenberg, gynaecoloog gespecialiseerd in de menopauze en osteoporose in het CHU Saint-Pierre en lid van de Belgian Menopause Society, wordt momenteel «10 tot 15% van de leeftijdsgroep van vrouwen die in de menopauze zijn - tussen 50 en 65 jaar dus - behandeld. Nochtans zou naar schatting 30 tot 50% van de vrouwen in deze leeftijdsgroep hinderlijke symptomen hebben. En dat betekent voor hen een serieus verlies van levenskwaliteit.» Dat geldt vooral voor een van de meest hinderlijke symptomen van de menopauze: vaginale droogte. Vaginale droogte veroorzaakt grote ongemakken, pijn tijdens het vrijen, maar ook steeds terugkerende blaasontstekingen en zelfs vaginale atrofie. Het is met andere woorden een niet licht op te nemen symptoom. Maar liefst 40% van de vrouwen heeft er last van, maar jammer genoeg voelt 77% van hen zich niet in staat om het ter sprake te brengen bij de huisarts!
Voor wie is de hormonale substitutietherapie bestemd?
Er zijn eenvoudige gevallen: die van vrouwen die grote ongemakken ondervinden door de typische symptomen van de menopauze (opvliegers, zweten, prikkelbaarheid, vaginale droogte) en bij wie er geen contra-indicaties zijn voor een hormonale substitutietherapie. In deze gevallen schrijven gynaecologen de behandeling doorgaans voor tot de symptomen verdwijnen. Deze behandeling houdt weinig risico’s in als je ze vergelijkt met de behandeling die begin jaren 2000 problemen bleek te geven. De dosis is veel lager en er wordt ook een ander progestatief gebruikt.
Ook voor vrouwen die geen symptomen of alleen heel lichte ongemakken hebben, is de situatie niet erg ingewikkeld. Deze vrouwen kunnen de menopauze haar natuurlijke gang laten gaan.
Voor vrouwen die hinderlijke symptomen, maar ook contra-indicaties hebben (voorgeschiedenis van borstkanker, van longembolie of CVA), liggen de kaarten iets ingewikkelder. «In dat geval moeten vrouwen hun behandelende arts raadplegen om samen de voor- en nadelen van de behandeling te bespreken en af te wegen», aldus prof. Rozenberg.
Prof. Serge Rozenberg, gynaecoloog gespecialiseerd in de menopauze en osteoporose, CHU Saint-Pierre. Belgian Menopause Society.
Wilt u er meer over lezen? Surf naar http://www.visuele-e-gids-menopauze.be/