Helemaal tevreden zijn over alle aspecten van zichzelf, zowel fysiek als psychologisch, is uiteraard ondenkbaar. Er duikt wel een probleem op wanneer de aspecten die we het minst appreciëren ons leven gaan domineren en onze activiteiten gaan verstoren. Op dat ogenblik, moet men reageren: laat uw complexen uw leven niet beheersen!
Complexen: twijfels die pijn veroorzaken
Wanneer we de kwaliteiten van iemand anders bewonderen, gebeurt het nogal eens dat we onszelf daarmee gaan vergelijken en dat die vergelijking in ons nadeel uitvalt. We beginnen dan negatief over onszelf te denken. Dit minderwaardigheidscomplex, hoe absurd en nutteloos het ook moge zijn, kan leiden tot eindeloos verdriet en inwendige pijn. Volgens Christophe André* "is een complex een twijfel die pijn veroorzaakt" en "complexen hebben uiteraard te maken met een algemeen tekort aan zelfrespect". Of het nu gaat om de grootte van uw oren of het feit dat uw dessertjes altijd mislukken, het probleem is niet verschillend.
Er bestaat geen mirakeloplossing om complexen te laten verdwijnen. Heel wat inspanningen kunnen de gevolgen van die complexen nochtans aanzienlijk verzachten. We bezorgen u hieronder een aantal mogelijkheden die u kunt onderzoeken en in de praktijk omzetten.
Wat kunt u doen om complexen minder zwaar te laten wegen?
1)Zoek de aanleiding van uw complexen: denigrerende opmerkingen tijdens de opvoeding, vernederende taal van de ouders of complexen bij de ouders zelf? Een tekort aan affectie? Een gebeurtenis of ervaring uit het verleden? Uw huidige omgeving?
2)Observeer de anderen met veel aandacht voor de manier waarop ze omgaan met gelijkaardige 'gebreken'. Houden ze zich verborgen? Hoe compenseren ze hun 'gebrek'? Hoe gedragen ze zich lichamelijk en psychisch?
3)Bespreek uw complexen met andere mensen. Complexen worden erger wanneer je je erover schaamt en wanneer je jezelf gaat isoleren. Hun gevolgen worden echter verzacht wanneer je erover kunt spreken met familie of vrienden. Die mensen worden zelf misschien ook met complexen geconfronteerd. Maak van de gelegenheid gebruik om hen vragen te stellen. Mensen kunnen zoveel van elkaar leren.
4)Luister aandachtig naar de mening van anderen en denk er regelmatig aan terug. Als men u zegt dat er geen redenen zijn om zo hard te twijfelen, dan zal dat wel zo zijn. Denk dikwijls terug aan positieve adviezen.
5)Bestrijd paranoia: al uw problemen en andere moeilijkheden zijn echt niet te wijten aan uw complex!
6)Confronteer uzelf met uw complexen. Doe dat geleidelijk en zonder forceren. Plaats uzelf regelmatig in de situatie waarvan u complexen krijgt: het woord nemen tijdens een werkvergadering, een badpak aantrekken
). Geleidelijk aan zal het complex slijten, naarmate u begrijpt dat u er niet belachelijk uitziet en dat niemand zich stoort aan het 'gebrek' dat u zo belangrijk vindt.
7)Verbreed uw blik op uzelf. Span u in om naar uzelf te kijken als één geheel. Beperk u niet tot uw zwakheden of 'gebreken'.
8)Loop niet in de val van de doelstelling 'geen gebreken' of 'geen complexen'. In het begin volstaat het gewoonlijk ruimschoots om een complex om te zetten in een gewone twijfel over zichzelf om een gezonde bewegingsvrijheid en voldoende zelfrespect terug te vinden.
"Te onthouden les: verstop u niet helemaal om een klein stukje van uzelf te verbergen." (Christophe André)
* Christophe André is psychiater in het Parijse ziekenhuis Sainte-Anne. Zijn talrijke boeken bereiken een ruim publiek.