Wist u dat de kleuren om ons heen niet op zich bestaan, maar een product zijn van onze hersenen?
Het zien van kleuren is namelijk een interpretatie door ons visuele systeem (het netvlies en de hersenen) van de lengte van de lichtgolven die de voorwerpen en elementen om ons heen uitzenden.
Dat is fascinerend, maar hoe zit het precies ineen?
Hoe functioneert het kleurenzicht?
Vanaf twee maanden onderscheidt een kind bepaalde kleuren, maar het normale zicht van kleuren is pas rond het eind van de kindertijd volledig ontwikkeld. Daarna verandert ze met de leeftijd.
De mechanismen waardoor we kleuren zien, zijn uiterst complex. Eenvoudig gesteld bezit onze retina (netvlies) drie types van cellen die gevoelig zijn voor kleuren. Die reageren op rood, op groen of op blauw. Met deze basisgevoeligheden kan ons visuele systeem alle andere tinten reconstrueren.
Waarom moeten we het kleurenzicht testen en hoe gebeurt dat?
Er zijn heel wat tests ontwikkeld om het kleurenzicht te bestuderen, de ene is al efficiënter dan de andere. De oogarts kiest de test(s) afhankelijk van de aandoening die vermoedelijk bij zijn patiënt aanwezig is.
Een veel gebruikte test bestaat erin om de patiënt verschillend gekleurde pionnen te laten klasseren. Een gestoord kleurenzicht kan diverse oorzaken hebben. Het kan het gevolg zijn van:
- Een erfelijke aandoening: er bestaan diverse types en ze zijn al sinds de Griekse oudheid bekend. Sinds het eind van de 18e eeuw zijn ze uitvoerig bestudeerd, vooral door Dalton. Vandaar ook de naam daltonisme.
- Een oogaandoening zoals een inwendige ontsteking (van de uvea), een ontsteking van de optische zenuw, enz.
- Een algemene ziekte zoals diabetes, multiple sclerose, aids, enz.
- Het toxische effect van bepaalde geneesmiddelen zoals amfetamines, barbituraten en digitaline.
Heel wat oogaandoeningen leiden tot een verstoord kleurenzicht. Ruwweg kan worden gezegd dat verworven netvliesaandoeningen (niet geërfde dus) leiden tot beperkingen in het blauw-geelveld, en aandoeningen van de optische zenuw eerder in het rood-groenveld.