Naar jaarlijkse gewoonte zijn op het congres van de European Society of Cardiology nieuwe wetenschappelijke studies voorgesteld die meer inzicht moeten bieden in hart- en vaatziektes - zoals boezemfibrilleren en hartfalen - en in de behandeling ervan, onder meer via bloedverdunners. We lichten de belangrijkste punten uit het congres toe.
Nieuwe bloedverdunners voortaan eerstelijnsbehandeling
De nieuwe Europese aanbevelingen (1) versterken de plaats van de direct werkende orale bloedverdunners (DOAC, zoals onder meer dabigatran, rivaroxaban, apixaban en binnenkort ook edoxaban.).
Deze nieuwe bloedverdunners worden voortaan aanbevolen als eerstelijnsbehandeling bij mensen met boezemfibrilleren, de meest voorkomende vorm van hartritmestoornissen. Ze nemen hiermee de plaats in van de traditionele vitamine K-antagonisten (VKA).
Een totaal AV-blok of hartrimestoornis door boezemfibrilleren (of atriumfibrilleren) kan leiden tot arteriële embolie, meer bepaald cerebrale embolie (hemiplegie of halfzijdige verlamming). Het fenomeen veroorzaakt vijf keer meer cerebrovasculaire accidenten (beroertes) dan bij de doorsnee bevolking.
Met deze boodschap spreken de European Society of Cardiologie en de European Association for Cardio-Thoratic Chirurgie zich uitdrukkelijk uit ten gunste van deze recente stoffen, waarvan ook de veiligheid trouwens is bewezen: niet alleen is het risico op bloedingen bij deze direct werkende orale bloedverdunners veel kleiner dan met de VKA (het risico op intracerebrale bloedingen is gehalveerd), de DAOC zijn ook net zo doeltreffend. Ook als de behandeling met VKA bij boezemfibrilleren niet voldoende resultaat oplevert, aangeraden om DAOC te verkiezen.
Cholesterol: nieuwe Europese aanbevelingen
Op het congres zijn ook de nieuwe aanbevelingen voor de behandeling van verhoogde cholesterol opgesteld (2).
In de behandeling blijft de LDL-cholesterolconcentratie (bekend als slechte cholesterol) centraal staan. Mensen met een hoog cardiovasculair risico zouden naar waarden onder 1g/L (of 2,6 mmol/L) moeten streven, mensen met een zeer hoog cardiovasculair risico naar waarden onder 0,7 g/L (of 1,8 mmol/L). Voor de initiële cholesterol is de aanbeveling voor alle patiënten met een hoog risico een halvering van de waarden.
Op het congres heeft de European Society of Cardiology ook de studies voorgesteld over de PCSK9-remmers. Deze recent ontwikkelde antistoffen zijn krachtige medicijnen die de LDL-cholesterol doen zakken, zoals ook de bekende statines doen.
PCSK9-remmers zijn heel nuttig bij een bepaald type van ziektes, met name aandoeningen waarbij de LDL-cholesterol door erfelijke factoren extreem hoog is (familale hypercholesterolemie). De patiënten zijn vaak jonge mensen die door de aandoening een heel hoog risico op cardiovasculaire accidenten hebben.
Een behandeling met PCSK9-remmers haalt de LDL-cholesterolconcentratie zo sterk naar beneden dat het bij meer dan 20% van deze patiënten de noodzaak voor (de belastende) LDL-aferese kan verminderen en bij bijna 50% zelfs volledig kan stoppen. LDL-aferese is een procedure vergelijkbaar met nierdialyse die het bloed zuivert en zo voorkomt dat de cholesterol zich in de slagaders kan neerzetten. De impact van deze studie voor de levenskwaliteit van deze patiënten is dus erg groot.
(1) Atrial Fibrillation 2016 (Management of). ESC Clinical Practice Guidelines
http://www.escardio.org/Guidelines/Clinical-Practice-Guidelines/Atrial-Fibrillation-Management ; (2) Guidelines for the management of dyslipidaemias: the Task Force for the management of dyslipidaemias of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Atherosclerosis Society (EAS). Eur Heart J. 2011;32:1769-1818 ; (3) The AGES-Reykjavík/ESC 28 aout 216 ; (4) NEJM 2016 DOI: 10.1056/NEJMoa1606599 ; (5) Lancet 2016 ; publication avancée en ligne le 30 août.doi.org/10.1016/S0140-6736(16) 31326-5