Momenteel is het 'Alkaline diet' erg in de mode. Het wordt vurig verdedigd en gepromoot door heel wat vrouwelijke stars, de slanke Victoria Beckham op kop. Zij heeft de voordelen ervan zelfs aan haar volgers getwitterd (en dat zijn er intussen bijna zeven miljoen!).
Waar draait het alkalinedieet of alkalisch dieet om?
Het dieet wil het lichaam 'ontzuren', want een te zure voeding zou slecht zijn voor de gezondheid.
Het alkalisch dieet: het evenwicht tussen zuren en basen in het lichaam herstellen
Het evenwicht tussen zuren en basen
Het dogma van het alkalisch dieet, ook wel het 'zuur- en basendieet genoemd', is om het evenwicht tussen zuren en basen in het lichaam te herstellen.
Een zuur is een stof die waterstof-ionen (H+) afscheidt, dat zijn reststoffen van de stofwisseling na opname van calorieën. Deze ionen worden geneutraliseerd door een base (of alkalische stof, want dat is hetzelfde).
Of de twee (zuren en basen) in evenwicht zijn, kan worden afgelezen aan de pH van het bloed of van de urine.
pH
De pH is het 'potentieel aan waterstof' en geeft de chemische activiteit aan van de waterstofionen (H+). De waarde wordt weergegeven op een schaal van 0 tot 14 en is neutraal als hij rond de 7 ligt. Hoe verder de waarde onder dit cijfer zit, hoe zuurder de pH. Het omgekeerde geldt ook: hoe hoger de waarde boven dit cijfer zit, hoe basaler de pH. De normale pH van het bloed en de celvochten schommelt tussen 7,35 en 7,45. Hij is dus lichtjes alkalisch en vooral heel stabiel.
Dit evenwicht tussen zuren en basen - die vervolgens allemaal worden uitgescheiden door de nieren (via de urine) - ontstaat normaal vanzelf en is permanent aanwezig in het lichaam.
Maar in bepaalde extreme situaties treedt er acute metabole acidose op, omdat het lichaam overbelast is en de nieren de overtollige zuren niet meer kunnen uitscheiden. Dat kan gebeuren bij diabetes die slecht onder controle is, bij te lang vasten, zware diarree, intoxicatie door aspirine (dat is een salicylzuur).
In het alkalisch dieet gaat het er niet om om aan de pH van het bloed te sleutelen - die is immers stabiel – maar gewoon om minder producten te eten die het zuurgehalte doen stijgen en meer producten te eten die het basaal gehalte verhogen.
Eet u te veel verzurende producten?
De voedingsmiddelen worden onderverdeeld in verzurende of basische al naargelang van het gehalte aan eiwitten en minerale zouten en de aard van de afvalstoffen bij de stofwisseling.
Er bestaan meerdere gedetailleerde rangschikkingen van de verzurende en basische voedingsmiddelen, maar er is ook heel veel controverse rond.
Verzurende voedingsmiddelen
Voor de verzurende voedingsmiddelen bestaat er een consensus over vlees en alle voedingsmiddelen die veel dierlijke eiwitten bevatten. Ze bevatten niet alleen verzurende minerale zouten (chloor, zwavel en fosfor), maar leveren ook veel zure afvalstoffen af.
Diezelfde consensus bestaat ook rond industriële producten, gezoete producten, alcohol- en cafeïnehoudende dranken. Al die zaken zullen uw lichaam danig verzuren!
Basische voedingsmiddelen
Iedereen is het erover eens dat fruit en groenten basische voedingsmiddelen zijn. Ze bevatten namelijk basische mineralen zoals magnesium, calcium, natrium en kalium, maar ook heel weinig eiwitten, chloor, zwavel en fosfor.
Andere voedingsmiddelen zoals graangewassen, melkproducten en vetstoffen zijn minder of meer basisch of verzurend.
Als u dus weinig groenten en fruit eet, als uw voeding veel dierlijke eiwitten bevat en als u regelmatig gebruik maakt van industriële producten, suiker, koffie en alcohol, is de kans groot dat uw lichaam te verzuurd is.
Anthony Sebastian, Lynda A Frassetto, Deborah E Sellmeyer, Renée L Merriam, and R Curtis Morris, Jr. Estimation of the net acid load of the diet of ancestral preagricultural Homo sapiens and their hominid ancestors. Am. J. Clinical Nutrition, Dec 2002; 76: 1308 - 1316.
Tucker KL, Hannan MT, Kiel DP. The acid-base hypothesis: diet and bone in the Framingham Osteoporosis Study. Eur J Nutr. 2001 Oct;40(5):231-7.
Jajoo R, Song L, Rasmussen H, Harris SS, Dawson-Hughes B. « Dietary acid-base balance, bone resorption, and calcium excretion » J Am Coll Nutr. 2006 Jun; 25(3):224-30.